Thier zijn twee soorten afrodisiacum. De eerste is macht. Een goed voorbeeld werd door wijlen gegeven Hendrik Kissingerdie nauwelijks als smakelijk kan worden omschreven toch was er dol op door een groot aantal glamoureuze vrouwen.
Het andere krachtige afrodisiacum is enorme rijkdom. Dit heeft allerlei effecten. Het maakt mensen (zelfs journalisten die beter zouden moeten weten) eerbiedig, vermoedelijk omdat ze de illusie onderschrijven dat als iemand rijk is, hij of zij moeten wees slim. Maar de gevolgen ervan voor de rijke mens zijn diepgaander: het sluit hem af van de realiteit. Als ze reizen, schrijft Jack Self in een boeiend essay: “De auto brengt ze naar het vliegveld, waar het vliegtuig ze naar een ander vliegveld brengt, waar een auto ze naar de bestemming brengt (met misschien ergens een helikopter). Elke reis wordt geboekt door identieke Mercedes Vito Tourers (glanzend zwart, getinte ramen). Elke vlucht vindt plaats binnen de knusse grenzen van een Cessna Citation (of een King Air of Embraer)… De ultrarijken staan nooit in de rij bij een carrousel, bij een douanetafel of bij een paspoortcontrole. Er zijn geen toevallige ontmoetingen. Er komen geen ongewenste, niet-goedgekeurde of onhygiënische mensen in hun zicht – geen zielen die een vreemde visie zouden kunnen omarmen. De ultrarijken zien niets wat ze niet willen zien.”
Mr Self schat dat er momenteel 2.781 van deze vergulde wezens in de wereld zijn. Hij verdeelt ze in twee soorten: ‘self-made’ en ‘tweede generatie’. Met dat laatste lijkt hij medelijden te hebben. ‘Een toestand van ongerechtvaardigde rijkdom erven’, schrijft hij, ‘betekent dat je nooit oorzaak en gevolg ervaart. Alle externe druk wordt verlicht door kapitaal: er zijn geen gevolgen aan het missen van een deadline, het niet afmaken van een project, het afhaken of opgeven. Het is ontzettend moeilijk om te falen, in normale zin.” Ach, schijt.
De selfmade miljardair is echter een heel ander voorstel. Hij (en het is overwegend een man) heeft “een neiging tot agressieve grootheidswaanzin” wanneer hij met tegenstand wordt geconfronteerd. Dat brengt ons netjes bij de Zuckerbergs, Musks en Thiels – de selfmade titanen van de techwereld.
Neem Mark Zuckerberg, opperste leider van Meta (née Facebook), die er vanuit de centrale casting uitziet als een agressieve megalomaan. Zelfs de Econoomdat bastion van neoliberale flauwekul, doorzag hem al vroeg, met een bekende cover in april 2016 portretteerde Zuck als keizer Augustus op een verweerde troon. Maar het Augustaanse complex van de man gaat verder terug dan de Econoom gerealiseerd. Tijdens zijn huwelijksreis in Rome in 2012 maakte hij bijvoorbeeld zoveel foto's van Augustus dat hij dat niet meer kon grapte zijn vrouw het was alsof er drie mensen op reis waren.
Maar de laatste tijd lijkt Zuck Augustus te hebben verlaten. In zijn nieuwe rol als parttime fashionistaverscheen hij onlangs in een T-shirt met de slogan “Aut Zuck aut nihil”, dat classici onmiddellijk herkenden als een spel met een vroege Romeinse politieke slogan: “Aut Caesar aut nihil”(‘Caesar of niets’), wat duidt op de vastberadenheid om koste wat kost de hoogste leider te zijn. Op zijn 40e verjaardagsfeestje droeg hij een T-shirt met de slogan “Carthago delenda est”(‘Carthago moet vernietigd worden’). Het is nog niet duidelijk wie de rol van Carthago speelt in dit nieuwe scenario.
Elon Musk van zijn kant ziet geen enkele noodzaak voor historische analogieën om zijn megalomanie aan te wakkeren. Zoals de schrijver Franklin Foer zet hetMusk droomt er al lang van om de wereld opnieuw te ontwerpen naar zijn eigen extreme beeld. En Musk ziet Donald Trump als het perfecte Trojaanse paard voor dit doel. Veel andere tech-titanen steunen Trump. Maar Musk is “degene die klaar staat om de ultieme techno-autoritaire fantasie waar te maken. Met zijn invloed kan hij de staat veroveren, en niet alleen zichzelf verrijken. Zijn verwikkeling met Trump zal een roman van Ayn Rand zijn die tot leven komt, omdat Trump Musk expliciet in de regering heeft uitgenodigd om de rol te spelen van de meesteringenieur, die de Amerikaanse staat – en dus het Amerikaanse leven – naar zijn eigen beeld herontwerpt.”
Dus hier is de vraag. Hier zijn twee individuen die de volledige controle hebben over twee organisaties – Facebook en X – die verwoestende gevolgen hebben gehad voor de levens van sommige van hun gebruikers (en in het geval van Facebook: hele landen zoals Myanmar), maar ook de publieke sfeer vervuilen en de democratie in het Westen ondermijnen. Waarom zijn geen van beiden verantwoordelijk gehouden voor de maatschappelijke schade die hun organisaties hebben aangericht? Het antwoord is simpel: ze genieten van de straffeloosheid die hun immense rijkdom biedt.
na nieuwsbriefpromotie
Wat ik heb gelezen
Ontdekkingsreis
Lady Baker en de bron van de Nijl is een intrigerend verhaal over een Victoriaans mysterie door Sarah Harkness.
Donald ontleden
van Timothy Burke Trump-essentiële zaken is een scherpzinnige blogpost over het fenomeen Maga.
Een Iers oog
Een geweldig essay van Henry Farrell, een eerbetoon aan Tom Garvin en zijn boek Het voorkomen van de toekomstgaat over het Ierland waarin hij (en ik) zijn opgegroeid.
