Een nieuwe wet is bedoeld om lokale overheden te helpen de bouw en plaatsing van kleine, verplaatsbare huizen te versnellen.
door Mark Kreidlervoor Hoofdstad en Main
De betaalbare huizencrisis in Californië bestaat op vele niveaus. Het doorkruist het politieke spectrum en gaat maar al te vaak gepaard met duizelingwekkende kostenramingen waardoor het onmogelijk lijkt om het op te lossen.
Maar een nieuwe wet vertegenwoordigt een kleine stap op die weg – en dat op het grondniveau.
Ondertekend door gouverneur Gavin Newsom in september, de wet strekt zich over een periode van meer dan een decennium uit van een proces waarmee lokale overheden de bouw en plaatsing van zogenaamde kleine huizen binnen hun gemeenschappen kunnen stroomlijnen en versnellen. Deze tijdelijke huisvesting – geprefabriceerd, draagbaar en zeer eenvoudig – is al met succes gebruikt in San Jose en andere steden om meer daklozen van de straat te halen en onderdak te bieden.
“Tijdelijke huisvesting is de ontbrekende trede op de ladder naar permanente huisvesting”, aldus de auteur van het wetsvoorstel, senator Josh Becker (D-Menlo Park). eerder dit jaar. “Het wetsvoorstel neemt een beproefde lokale huisvestingsstrategie en maakt deze over de hele staat beschikbaar, waardoor lokale overheden een nieuw instrument krijgen om de dakloosheid en huisvestingscrises aan te pakken.”
Waardigheid beweegteen non-profitorganisatie uit Noord-Californië die met verschillende gemeenschappen aan dergelijke projecten heeft samengewerkt, gebruikt privégeld om deze woonmodules te bouwen, waarbij ze zich baseert op dezelfde bouwvoorschriften die FEMA hanteert om te reageren op natuurrampen. Dat maakt onder meer bovengrondse nutsvoorzieningen, kleinere kamergroottes en geen ondergrondse permanente fundering mogelijk.
De eenheden kunnen met een vorkheftruck naar het ene gebied worden vervoerd en later naar een ander gebied worden verplaatst, afhankelijk van waar het beschikbare land zich bevindt. Met deze aanpak heeft de stad San Jose honderden tijdelijke, maar individuele woningen gebouwd, met plannen om meer te doen. Matt Mahan, de burgemeester van de stad, zei vorig jaar dat de onbeschermde bevolking van San Jose dat wel had gedaan gedaald met 10%sinds 2022.
“Het doet zeker veel dingen die het een kosten-baten-uitbetaling in schoppen maken”, zegt Elizabeth Funk, oprichter en CEO van Dignity Moves, die de kosten van elk klein huis op $ 50.000 schatte, vergeleken met schattingen van de staat van meer dan $ 800.000. om betaalbare woningen te bouwen. “De kosten om iemand op straat te laten staan, zijn twee keer zo hoog als om hem binnen te krijgen voor behandeling en misschien weer zelfredzaam te worden. Dat lijkt heel logisch, maar toch is het in strijd met het beleid.”
De wet is een van de vele wetgevingsinstrumenten uit 2024 die rechtstreeks van invloed kunnen zijn op de ongelijkheid in Californië. Onder andere:
Bescherming tegen uitzetting. Volgens de vorige wet hadden huurders die een uitzettingsbevel ontvingen van hun huisbaas vijf werkdagen de tijd om te reageren – en als ze binnen die tijd niet reageerden, verloren ze automatisch hun zaak. De nieuwe wet, geschreven door Assemblylid Ash Kalra (D-San Jose), verdubbelt die periode tot 10 werkdagen. De extra tijd, zo zeggen voorstanders van huisvesting, zal huurders de kans geven om hun opties uit te zoeken en hulp te krijgen, inclusief rechtsbijstand. Dat kan van cruciaal belang zijn voor degenen die geen Engels als eerste taal spreken en misschien in eerste instantie de ernst van de melding die ze hebben gekregen niet begrijpen.
Gezinsverlof en vrije tijd. Twee door Newsom ondertekende wetsvoorstellen zullen werknemers meer mogelijkheden bieden om toegang te krijgen tot verlof. In het verleden konden werkgevers werknemers twee weken betaalde vakantie laten verbranden voordat ze toegang kregen tot de staat Betaald gezinsverlof programma, dat maximaal acht weken gedeeltelijk loon biedt om vrij te nemen voor zaken als noodsituaties in het gezin en een band met een nieuw kind. Werkgevers zijn dat wel niet langer toegestaan om een dergelijke eis af te dwingen. Een andere wet verplicht werkgevers daartoe vrije tijd bieden aan slachtoffers van ‘kwalificerende gewelddaden’, waaronder huiselijk geweld en aanranding, ongeacht of iemand in verband met de zaak is aangeklaagd of veroordeeld.
Medische schulden en kredietrapporten. Een handvol staten staat niet toe dat kredietinformatiebureaus de medische schuld van een persoon meenemen in hun evaluatie. Californië zal zich in 2025 bij hen voegen. De nieuwe wet specifiek verbiedt de instanties mogen geen schulden opnemen die mensen rechtstreeks aan een medische dienstverlener, zoals een ziekenhuis of arts, verschuldigd zijn. (Het dekt geen medische schulden die op een creditcard in rekening zijn gebracht.) Volgens de California Health Care Foundation: één op drie Californiërs meldden dat ze in 2023 medische schulden hadden. Bijna 50% van de Latino-inwoners van de staat had dergelijke schulden.
Geen verplichte anti-vakbondsvergaderingen. Te midden van een recente golf van vakbondsactiviteit in de hele staat, is er een nieuwe wet verbiedt verplichte werkplekvergaderingen – algemeen bekend als ‘geboeid publiek’-bijeenkomsten – waarop werkgevers hun mening geven over ‘religieuze of politieke zaken’. Het is rechtstreeks gericht op de al lang bestaande praktijk van sommige werkgevers om werknemers bijeen te laten komen met de bedoeling hen te vertellen waarom het vormen van een vakbond een vergissing zou zijn. Ook kunnen er geen represailles worden genomen tegen werknemers die weigeren dergelijke bijeenkomsten bij te wonen.
Minimumloon. Het is geen nieuwe wet, maar volgens de bestaande formule die rekening houdt met inflatieaanpassingen zal het minimumuurloon over de gehele staat in het nieuwe jaar stijgen naar $16,50. (Een maatregel om het minimum in 2026 op te trekken naar $18 nipt mislukt in november.) Fastfoodarbeiders hebben in de meeste omgevingen hun minimumloon al zien stijgen naar $20, terwijl werknemers in verschillende gezondheidszorginstellingen loonsverhogingen beginnen te ontvangen die bedoeld zijn om over een aantal jaren $25 per uur te bereiken. In heel Californië als geheel wordt geschat dat een alleenstaande volwassene zonder kinderen zou moeten verdienen ruim 27 dollar per uur alleen maar om aan de basisbehoeften te voldoen.
