Invloed van sciencefiction op echte technologie: van Star Trek tot smartphones

Sciencefiction heeft lang gediend als speeltuin voor het verkennen van futuristische ideeën, waarvan er vele uiteindelijk hun weg vinden naar echte technologie. Van klassieke series en films tot fantasierijke romans: sciencefiction heeft enkele van de meest iconische gadgets en innovaties geïnspireerd die we vandaag de dag gebruiken. Deze verhalen verlegden grenzen, nodigden ons uit om opnieuw na te denken over wat mogelijk is en inspireerden vaak ingenieurs en uitvinders om fictie in realiteit om te zetten.

Het fascinerende is dat enkele van de meest geavanceerde uitvindingen en ontdekkingen van dit moment al in films en shows voorkwamen die tientallen jaren geleden in première gingen. Laten we eens kijken naar een paar voorbeelden die je zeker zullen doen denken: “Wauw!”

Een klassieke Star Trek-communicator voor smartphones

In de jaren zestig presenteerde Star Trek de draagbare communicator: een compact, draadloos apparaat waarmee personages met een simpele beweging over grote afstanden konden praten. Destijds leek dit pure sciencefiction, maar de communicator werd een iconisch symbool van futuristische technologie en inspireerde rechtstreeks de ingenieurs die later mobiele telefoons ontwikkelden. Interessant is dat het werk aan draagbare communicatieapparatuur nog verder teruggaat, met verschillende prototypes die in onderzoekslaboratoria zijn opgedoken, maar die destijds nooit op de markt zijn gekomen. Deze fictieve gadget legde de basis voor mobiele communicatie in de echte wereld en evolueerde uiteindelijk naar de smartphones van vandaag.

Touchscreeninterfaces en minderheidsrapport

Tom Cruise in minderheidsrapport

In Minderheidsrapport (2002) manipuleerden personages gegevens op transparante schermen met vloeiende handgebaren, waardoor een futuristische visie op technologie ontstond die zowel fantasierijk als haalbaar aanvoelde. Deze iconische weergave van op gebaren gebaseerde touchscreens liet een blijvende indruk achter en leidde tot ideeën op het gebied van technische innovatie die leidden tot de ontwikkeling van echte aanraak- en gebarenbedieningen. Al in 1983 bracht HP echter de HP-150-computer uit met een touchscreen dat gebruik maakte van een infraroodraster, wat een van de eerste echte voorbeelden van aanraaktechnologie markeerde. Deze brengen de visionaire interactiestijl dichter bij de realiteit, waardoor het mogelijk wordt om met apparaten te communiceren op manieren die ooit alleen maar sciencefiction waren.

Videogesprekken uit 2001: A Space Odyssey

In 2001: Een ruimte-odyssee (1968) toonde Stanley Kubrick opmerkelijk vooruitstrevende technologie, vooral bij het ontwerp van een videogesprekscène. Het futuristische videogesprek, dat verticaal verschijnt op een slank, aan de muur gemonteerd scherm, lijkt op de hedendaagse “FaceTime”-gesprekken via smartphones. Interessant genoeg vond de eerste tweerichtingsvideofoondemonstratie veel eerder plaats, in 1930, tussen AT&T's Bell Laboratories en hun hoofdkantoor in New York City.

HAL 9000 uit 2001: A Space Odyssey

Hoewel HAL 9000 een intimiderende AI-assistent was, legde het de basis voor onze echte AI, zoals Siri en Alexa, hoewel veel vriendelijker van opzet. HAL liet zien hoe machines mensen kunnen helpen, erop kunnen anticiperen en met hen kunnen communiceren – concepten die tegenwoordig centraal staan ​​in AI. Naast hulp liet deze AI de kijkers ook kennismaken met het concept van machines met emoties en complexe interactiemogelijkheden. HAL's verontrustende uiting van emoties duidde erop hoe AI op een dag menselijk gedrag zou kunnen simuleren – een vroege knipoog naar emotionele AI, wat nu een opkomend vakgebied in de technologie is

Zelfrijdende auto's en Knight Rider

David Hasselhoff als Michael Knight en KITT

In de tv-serie Knight Rider uit de jaren tachtig maakte het publiek kennis met KITT, een zelfrijdende auto met geavanceerde kunstmatige intelligentie die in staat is gesprekken te voeren, situaties te analyseren en zelfs autonome beslissingen te nemen. Het onderzoek naar zelfrijdende technologie begon echter al eerder; NavLab 1 van Carnegie Mellon University, ontwikkeld in 1986, was bijvoorbeeld een van de eerste zelfrijdende prototypes. Dit concept, destijds puur fictief, stelde zich een voertuig voor dat veilig zichzelf kon besturen, op stemcommando's kon reageren en de bestuurder kon assisteren – functies die op verre sciencefiction leken. Maar als we vooruitspoelen naar vandaag, verleggen bedrijven als Tesla en Waymo de grenzen van autonoom rijden en transformeren dit eens zo futuristische idee in realiteit.

Slimme bril van The Terminator

In De terminator (1984) toonde de iconische augmented vision van de cyborg-hoofdrolspeler een wereld waarin digitale informatie over de echte wereld heen kon worden gelegd, waardoor het publiek een kijkje kon nemen in draagbare technologie. Tientallen jaren voordat augmented reality (AR) populair werd, ontwikkelde computerwetenschapper Ivan Sutherland in 1968 op Harvard het eerste AR-systeem, waarmee het begin werd gemarkeerd van augmented reality als concept. Dit visionaire concept heeft sindsdien de ontwikkeling van slimme brillen zoals Google Glass en Meta's augmented reality-brillen geïnspireerd. Net zoals de door technologie ondersteunde real-time gegevensweergave van de Terminator, bieden de huidige slimme brillen een vergelijkbare ervaring, waarbij de grens tussen fictie en realiteit vervaagt door digitale informatie naadloos in ons dagelijks leven te integreren.