Spijn zijn de Europese kampioenen. Real Madrid heeft de Champions League gewonnen. Rodri won de Ballon d’Or en is alleen maar belangrijker gaan lijken sinds ik een voorste kruisbandblessure heb opgelopen. Spaanse managers wonnen vorig seizoen de Premier League, de Bundesliga en de Ligue 1. Maar liefst vijf Premier League-clubs worden geleid door Spanjaarden.
Het was opnieuw een jaar van Spaanse overheersing, maar de manager die meer dan wie dan ook de architect is geweest van wat nu als de Spaanse stijl wordt beschouwd, wordt geconfronteerd met de grootste crisis uit zijn carrière.
De snelheid waarmee Manchester City uiteenviel was opmerkelijk. Het is nog maar twee maanden geleden dat alles mis begon te gaan City verloor in het Carabao Cup-duel tegen Tottenham. De redenen zijn talrijk, maar vanuit tactisch oogpunt vallen twee elementen op.
Ten eerste is dat drukken een risicovolle manier van spelen. Door met een hoge lijn te werken, wordt het spel bekneld en wordt buitenspel gebruikt als een aanvallend middel, waardoor een partij de bal terugkrijgt, maar het laat een duidelijke kwetsbaarheid achter als er onvoldoende druk wordt uitgeoefend op een tegenstander in balbezit. Liverpool had in het seizoen 2020/2021 op vergelijkbare wijze te kampen met kleine problemen die tot een meltdown leidden toen ze acht keer verloren in een serie van twaalf wedstrijden. Er was echter nog nooit zo’n gevoel van afstand tussen coach en ploeg als bij City. Dit is een van de sterke punten van voetbal als sport: bijna elke truc brengt gevaar met zich mee, sterke punten kunnen gemakkelijk zwakke punten worden.
Ten tweede dat de bloem nooit volledig tot bloei kan komen. Erling Haaland is nooit een natuurlijke match geweest Pep Guardiola. Guardiola eist controle. Hij wil dat zijn teams het balbezit behouden totdat ze in een positie komen waarin ze een ontsnapping kunnen dwarsbomen als het balbezit verloren gaat. Haaland houdt ervan dat de bal snel naar voren wordt gespeeld. Kevin De Bruyne is buitengewoon bedreven in het spelen van die instant passes, maar dat betekent noodzakelijkerwijs dat City niet zo goed ingesteld is als de directere bal tot omzet leidt.
Vorig seizoen kreeg City zeven keer een league-high tegen na snelle breaks. Dit seizoen is het probleem verergerd, waarbij City 25 kansen op een snelle break bood, meer dan wie dan ook behalve West Ham. Afgelopen zaterdag tegen Aston VillaYouri Tielemans haalde City keer op keer uit de kast, benutte de ruimte achter de verdedigingslinie en stond weinig onder druk. Op tweede kerstdag, Everton kreeg een aantal kansen op ontsnappingenalleen beperkt door hun eigen buitengewone gebrek aan tempo.
Een parallel is misschien te zien bij Ajax onder Stefan Kovacs of Liverpool onder Kenny Dalglish, waarbij hun spelers werden bevrijd van de beperkingen waaronder ze voorheen hadden gepresteerd, een meer openlijk aantrekkelijke speelstijl aannamen en werden beloond met een triomf die grote publieke bijval oogstte. .
Voor Ajax was dat de Europacup van 1973, toen ze Juventus in de finale vernederden door met 1-0 te winnen, maar de bal van hen afhielden in een vertoon van extreem meesterschap. Voor Liverpool was het de landstitel van 1987/88 toen John Barnes en Peter Beardsley hen omvormden tot een opwindend aanvallende ploeg. Maar voor beiden – erkennend dat er andere factoren een rol speelden – was het gevoel dat het moment waarop de vrucht op zijn zoetst was, ook het moment was waarop de plant begon te rotten.
Op dezelfde manier hielp Haaland City, door City een meer gevarieerde aanvalsstijl te geven, waardoor het gevoel werd verlicht dat hun zeer gestructureerde aanpak voorspelbaar zou kunnen worden tegen de beste verdediging, hen uiteindelijk om de Champions League te winnen. De prijs was echter misschien hetzelfde patroon van rijping en verval: afgezien van het feit dat zijn vraag naar onmiddellijke service betekent dat City zichzelf niet kan bepalen, is hij dat niet, ondanks al zijn gaven in het oppositiegebied, ondanks al zijn snelheid en kracht. en als afwerking iemand die naar het middenveld gaat om deel te nemen aan de verdedigende fase. Met Rodri aan de basis kon City – zo ongeveer – omgaan met een speler die zichzelf niet helemaal sublimeerde in het geheel; zonder hem zijn ze er niet in geslaagd.
Maar er is ook een breder punt: de Guardiola-stijl is hegemonisch geworden. Bijna elk team drukt en bezit nu – zozeer zelfs dat Nuno Espírito Santo’s voorkeur bij Nottingham Forest voor een diepliggende en compacte kern, die naar voren springt door snelle brede mannen, radicaal lijkt. Wanneer iedereen een guardiolistawezen guardiolista is niet genoeg. Zelfs Guardiola is de afgelopen seizoenen aangepast en geëvolueerd; steeds meer voelt het dat variaties van guardiolismo hebben overgenomen. De pure vorm van zijn filosofie, die Barcelona belichaamde door het winnen van de Champions League in 2009 en 2011, is achterhaald.
na nieuwsbriefpromotie
Het kan zijn dat het tijdperk van de ideologen voorbij is en het pragmatisme terug is. Russell Martin, Ange Postecoglou en zelfs Ruben Amorim hebben op hun verschillende manieren ontdekt dat het volhouden van tekortkomingen die een onvermijdelijk gevolg zijn van de manier waarop ze dingen doen, niet echt adequaat is. Luis de la Fuente won het EK door een paar directe vleugelspelers toe te voegen aan het klassieke balbezit Spanje model. Coaches als Mikel Arteta, Andoni Iraola en Unai Emery spelen variaties op het Guardiola/Spanje-model.
Naast de directe invloed van Spanje zijn flexibiliteit en aanpassingsvermogen in de mode. Carlo Ancelotti blijft buitengewoon succesvol, deels vanwege de uitmuntendheid van zijn ploeg, maar ook vanwege zijn vastberaden pragmatisme. Lionel Scaloni heeft er weer een Copa América aan toegevoegd aan zijn erelijst bij Argentinië met een reeks spelspecifieke aanpassingen aan zijn middenveld.
Iets conservatiever dan zijn voorganger, Arne Slot heeft Liverpool naar een meer gebracht guardiolista variant van de Jürgen Klopp-stijl. Gian Piero Gasperini’s winnaar van de Europa League, Atalanta, top in de Serie A, heeft wel de pers, maar op een manier die meer doordacht is dan de bloed-en-donder-percussiestijl die een tijdlang zo populair was. Zelfs de hernieuwde focus op spelhervattingen kan gezien worden als een onderdeel van het nieuwe pragmatisme.
Eerst was er positiepositiedat Total Football opnieuw vormgaf voor de moderne tijd; dan was er de reactie van Kloppite, die minder gericht was op het vasthouden van de bal dan op het herwinnen ervan. Dit is nu het tijdperk van de synthese, van kleine variaties op het dominante thema dat tot stand is gekomen door de rivaliteit tussen Guardiola en Klopp, waarin Spanje momenteel uitblinkt.
