Vorige week werd een langverwacht staakt-het-vuren tussen Israël en Hezbollah van kracht, dat een einde moest maken aan meer dan een jaar verwoestende oorlog en twee maanden Israëlische grondinvasie in Zuid-Libanon. Het geweld heeft minstens 4.000 mensen het leven gekost en ruim 14.000 gewond.
Maar ondanks het staakt-het-vuren, Israëlische luchtaanvallen binnen 24 uur na de aankondiging ervan hervat. Hezbollah reageerde met een aantal projectielen, die de groepering afvuurde zei diende als een waarschuwing voor Israëls schending van de wapenstilstand. Vervolgens lanceerde Israël op maandag 2 december zijn grootste luchtaanval sinds het zwakke staakt-het-vuren, waarbij elf mensen om het leven kwamen. Voor veel van die gemeenschappen in Zuid-Libanon die in het kruisvuur terechtkomen, is het omgaan met de blijvende gruwel van oorlog niet nieuw.
Voor Munira Khayyat, een antropoloog, schrijver en auteur van Een oorlogslandschap, wie de Zuid-Libanese stad Saida zijn thuis noemt, oorlog is nooit tijdelijk geweest. “Het was meedogenloos”, vertelt Khayyat Atmos. “Van jongs af aan opende ik mijn ogen voor een wereld van oorlog; het was de standaardvoorwaarde.”
Khayyat werd geboren in 1976, een jaar na het uitbreken van de Libanese burgeroorlog, die vijftien jaar duurde tot 1990 en naar schatting 150.000 levens eiste. Gedurende deze tijd werd haar geboorteplaats binnengevallen en bezet door Israëlische troepen. „Ik ben een levenslange oorlogsbewoner“, zegt ze. Haar boek, dat voortbouwt op jarenlang veldwerk in dorpen aan de frontlinie, biedt een verslag van oorlog zoals die wordt ervaren door degenen die de oorlog meemaken in plaats van door degenen die hem voeren, en bestudeert hoe gemeenschappen relaties opbouwen met meer dan menselijke levensvormen om oorlogscycli te overleven. een daad die ze omschrijft als ‘resistente ecologieën’.
De voortdurende oorlogsgolven hebben elk aspect van het leven en het levensonderhoud in Zuid-Libanon gedicteerd. Maar Khayyat wil de wereld er onvermurwbaar aan herinneren dat Libanon “veel meer is dan alleen een gemilitariseerd conflict, of mannen met wapens.” Het is een plek die bevat een “veelvoud aan levens die werden nagestreefd met de nadruk op het leven, en niet noodzakelijkerwijs op de dood,zegt ze, ondanks de mensonterende omstandigheden die oorlog met zich meebrengt.
De wortels van dit aanhoudende geweld zijn verbonden met historische agressie door Israël. Veel ontheemde Palestijnse families trokken na de Israëlische bezetting van Palestijns land in 1948 in bij buren, vrienden en familieleden in Zuid-Libanon. In de loop van de tijd vormden zowel de Palestijnse als de Zuid-Libanese gemeenschappen de ruggengraat van lokale verzetsbewegingen verenigd onder de zaak van de Palestijnse bevrijding. Deze geschiedenis van verzet heeft Zuid-Libanon tot herhaaldelijk doelwit van aanvallen gemaakt, wat nu duidelijk wordt, vooral sinds het begin van de Israëlische genocide in Gaza.
“Libanon wordt sinds 8 oktober 2023 aangevallen door Israëlische bommen”, zegt Khayyat, eraan toevoegend dat de intensiteit van de aanvallen eind september 2024 escaleerde. “De verwoesting, vernietiging en ecocide die we vandaag de dag zien, zullen blijvende littekens achterlaten.”