Na een schijnbaar eindelooshoewel af en toe hilarischDe pre-release mediacampagne ‘A Complete Unknown’, de biopic van Bob Dylan met Timothée Chalamet in de hoofdrol, is nu in de bioscoop te zien. Zoals bij elke biopic, daar zijn vragen over zijn historische nauwkeurigheid – zowel van oprecht nieuwsgierige fans als van muggenziftende diehards.
Betaal de fauteuil-historici geen zorgen. Ja, de film haalt hele delen van het bekende verhaal uit Dylans vroege dagen in Greenwich Village verkeerd, maar die klachten zijn grotendeels irrelevant. Hollywood heeft lange tijd artistieke vrijheid genomen in het uitbeelden van echte karakters; het gaat erom hoe een film het doet. Regisseur en co-schrijver James Mangold en zijn co-schrijver Jay Cocks blijven misschien niet altijd trouw aan de letterlijke feiten, maar ze volgen wel de look, feel en emotionele en artistieke boog van Dylans leven begin jaren zestig.
Zoals de film meer dan eens vermeldt, begon Dylan zelf zijn carrière met het maken van een biografie van hele stof.
Trouwens, toen ik interviewde Dylan in 2022, en vroeg hem hoe hij zich voorstelde dat een jonge kunstenaar het wieden zou benaderen via de oneindige keuzes die Spotify biedt, vertelde hij me: „Je zou jezelf moeten beperken en een raamwerk moeten creëren.“ Met zoveel informatie, zoveel personages en zoveel uiteenlopende verhalen uit de begindagen van Dylans professionele leven, koos Mangold in essentie voor dezelfde aanpak, met groot succes. Hoewel sommigen misschien kibbelen, is het tenslotte maar een film en geen geschiedenisles.
Elia Wald, auteur van “Dylan gaat elektrisch!” waarop “A Complete Unknown” is gebaseerd, zegt dat hij geen problemen heeft met de artistieke vrijheid die Mangold met zijn werk aannam. ‘Al bijna tien jaar geleden werd er voor het boek gekozen en het zou met de productie beginnen net toen de pandemie uitbrak’, zegt Wald, ‘maar ik denk dat het echt van die vertraging heeft geprofiteerd. Het zou een andere film zijn geweest. Het script zou anders zijn geweest. En Timothee zou die jaren niet hebben gehad waarin hij zich in de muziek van Dylan had verdiept; om gitaar en mondharmonica te leren spelen. Het zou meer een imitatie zijn geweest, omdat hij dan niet zo diep had kunnen gaan. Al die dingen samen zorgen voor een heel andere film.”
Zoals de film meer dan eens vermeldt, begon Dylan zelf zijn carrière met het maken van een biografie van hele stof, en hij is doorgegaan met het vasten en losmaken van zijn levensverhaal. gedurende zijn hele carrière. Voor schrijvers die over hem schrijven, is het ontleden van feit en fictie een leuke, zij het soms frustrerende taak geweest. Maar dankzij het hardnekkige werk van talloze schrijvers, historici en documentairemakers is het verhaal van Dylans vroege jaren redelijk bekend, inclusief het moment van de film op het Newport Folk Festival in 1965, toen Dylan een elektrische gitaar vastmaakte, waardoor tegelijkertijd het culturele belang van die bijeenkomst werd gedecimeerd. van volkspuristen en in wezen de uitvinder van de moderne rockster.
Dus waarom zouden de feiten het vertellen van geweldige verhalen in de weg staan, vooral als Mangold, Cocks, Chalamet en consorten het gevoel en de betekenis van de periode zo goed weergeven?
“Er waren veel mensen die cruciale mensen waren in de scene van Greenwich Village, maar die er helemaal niet zijn; belangrijke mensen als Phil Ochs, Glen Chandler en Tom Paxton, wat ik erg irritant vond”, zegt auteur David Browne, auteur van een nieuwe geschiedenis van de Boheemse muziekscene van Greenwich Village. “Maar de film werd verpakt in een bijna volledig ingebeelde relatie tussen Dylan en Pete Seeger – omdat het gemakkelijk was om van Dylan een ontwrichter te maken voor de Pete Seegers van de wereld, ook al was hij net zo ontwrichtend voor zijn tijdgenoten – en ook een liefdesdriehoek, maakt het vertellen van verhalen logisch, en uiteindelijk vond ik de film erg leuk.
Waar moet je beginnen als je wilt weten wat er werkelijk is gebeurd met Bob Dylan en zijn mede-folkgenoten – die bijna allemaal nauwelijks in de film worden genoemd – en wat hem ertoe bracht de scène die hem zo zonder pardon had gevoed, te verlaten?
Waarom zouden de feiten een goede storytelling in de weg staan?
Wald’s eigen „Dylan Goes Electric!“ is een duidelijke must-read. Het verhaal dat de kern van het boek vormt, dat de parallelle levens van Dylan en Pete Seeger beschrijft, stelde Mangold in staat het verhaal van de film te stroomlijnen, waardoor veel van de Greenwich Village-personages waarmee Dylan bevriend raakte (en vaak werd uitgebuit) achterwege konden blijven ten gunste van Seeger als Dylans mentor, die onwetende vijand.
En terwijl die van Dylan zelf is Memoires uit 2004 “Kronieken, deel één” staat vol met halve waarheden, kwart-waarheden en niet-waarheden, zijn herinneringen aan zijn dagen in Greenwich Village zijn aangrijpend, gedetailleerd en vol personages en anekdotes die de tijd en plaats misschien zelfs beter weergeven dan ‘A Complete Unknown’.
Een fantastische aanvullende memoires voor Dylan is die van kunstenaar Suze Rotolo “A Freewheelin‘ Time: een memoires van Greenwich Village in de jaren zestigS.“ Rotolo stond model voor Sylvie Russo uit de film – wiens naam en karakter naar verluidt op Dylans eigen verzoek werden gefictionaliseerd – maar haar relatie met Dylan was slechts een klein onderdeel van een lang en fascinerend leven. En hoewel haar boek de echte Dylan uiteindelijk niet in het meest positieve licht schildert, geeft het verbazingwekkend inzicht in zijn oorsprongsverhaal.
Wat de bredere achtergrond betreft waaruit Dylan voortkwam, draait de kern van Browne’s boek ‚Talkin‘ Greenwich Village‘ ruwweg om de periode waarin Judy Collins, Peter, Paul en Mary en uiteindelijk Dylan de buurt op de kaart zetten voor jonge, ambitieuze jongeren. Muzikanten aan de oostkust. Letterlijk iedereen die is weggelaten uit Dylans verhaal zoals verteld in ‘A Complete Unknown’ – van artiesten als Dave Van Ronk en Phil Ochs tot Dylans vroege beschermheren en managers als Carolyn Hester en Terri Thal – aanwezig zijn. En zelfs degenen die in de een of andere vorm in de film verschijnen, worden volledig gerealiseerde figuren in Browne’s boek.
Eindelijk, “Bob Dylan in Amerika” van Sean Wilentz is een geweldige keuze voor iedereen die op zoek is naar iets vlezigs dat Dylan in de bredere context van de cultuur en de tijd plaatst. Wilentz, die zowel een gewaardeerd historicus als een echte fan van Dylan is, graaft ook diep in de vroege inspiratiebronnen van de kunstenaar, van het Volksfront tot de Beats, waar in Mangolds film nauwelijks naar wordt verwezen.
Ja, “A Complete Unknown” is misschien niet helemaal juist. Zoals zoveel rock-’n-roll-biopics was het doel echter niet historische getrouwheid, maar entertainment en de introductie van een belangrijke artiest aan een nieuwe generatie. Dus haal de popcorn tevoorschijn, verdom de feiten en vraag je plaatselijke bioscoop om het volume hoger te zetten.
