Caribische zaken is een wekelijkse serie van Daily Kos. Ik hoop dat je hier elke zaterdag aanwezig zult zijn. Als u niet bekend bent met de regio, neem dan een kijkje Caribbean Matters: Kennismaken met de landen van het Caribisch gebied.
Vakantietradities in de Verenigde Staten kunnen bestaan uit het dromen van sneeuw bij de maretak en kerstbomen, kerstliederen en kinderen die wachten tot de Kerstman en rendieren verschijnen. Het Caribisch gebied heeft een groot aantal vakantietradities die anders zijn, maar net zo vreugdevol.
Een favoriete traditie voor mij zijn de parrandas navideñas in Puerto Rico. Ik heb er in het verleden over geschreven.
GERELATEERD VERHAAL: Caribbean Matters: Feestvieringen gaan de straat op met parrandas, Junkanoo en Gombeys
Dit jaar, Parrandas trekken internationale aandacht omdat de razend populaire muzikant Slecht konijntje ging viraal nadat hij dit jaar deelnam aan de viering.
Als Los 40 VS-rapporten:
Wat zijn Parrandas Navideñas? De feestelijke verrassing van Bad Bunny uitgelegd
Op virale video’s was te zien hoe Benito zelf bij mensen aan de deur verscheen met een levendige groep muzikanten
Stel je dit voor: Slecht konijntje bij je aankloppen met een volledig vakantiefeest achter de rug. Nou ja, tDat is precies wat er gebeurde met verschillende gelukkige inwoners van Puerto Rico. Op virale video’s was te zien hoe Benito zelf bij mensen aan de deur verscheen met een levendige groep muzikanten, waardoor hij vakantievreugde verspreidde en een gewone avond in iets onvergetelijks veranderde.
Maar waarom deed Bad Bunny dit? Hij nam deel aan een Parranda Navideña, een gekoesterde Puerto Ricaanse kersttraditie waarbij vrienden en buren elkaars huis bezoeken, zingen, muziek spelen en tot diep in de nacht vakantievreugde delen. Deze keer kreeg de traditie een leuke, beroemde twist.
YouTube-kanaal Previews van Urbano plaatste enkele beelden van het evenement die op sociale media te zien waren:
En een door fans beheerd Bad Bunny-nieuwsaccount plaatste een video gemaakt vanaf de andere kant van de deur.
Maar wat is een Puerto Ricaan? parranda? Docent en YouTuber Elda Acevedo heeft een geweldig informatieve video van 9 minuten gemaakt waarin wordt besproken hoe Parrandas werk. Ze vertaalt zelfs de liederen die traditioneel gezongen worden.
Van Acevedo’s YouTube-videonotitie:
Puerto Ricaanse parrandas vinden plaats tijdens de kerstperiode. Het zijn bedoeld als geïmproviseerde feesten vol muziek, eten en vrienden! Hoewel elke parranda anders is, hebben ze meestal speciale liedjes voor specifieke momenten in de parranda en daar hoort zeker een etiquette en regels bij. Lees meer over een van mijn favoriete Puerto Ricaanse tradities! Het zou ook jouw favoriet kunnen worden. ¡Feliz Navidad!
Maar Puerto Rico is niet het enige deel van het Caribisch gebied parranda tradities. Betsayda Machado y La Parranda El Clavo zijn Afro-Venezolanen uit El Clavo, een klein stadje in het Caribische bekken. Ze hebben de hele wereld doorkruist en hun traditie naar een nieuw publiek gebracht.
Als de programmanota’s van het Richmond Folk Festival 2017 uitleggen:
Parranda is het geluid van een groot kerstfeest, waarbij een heel dorp op straat zingt en elk huis een serenade brengt terwijl ze door de stad slingeren, begeleid door ritmes die diep verweven zijn met de cacaoplantages van Venezuela en de Afrikaanse slavenhandel.
Het is heet, aards, rauw en aanstekelijk vrolijk.
“Parranda is een synoniem voor ‚feest’”, zei Betsayda via haar manager, Juan Souki. “Parranda is een kerstgenre en als je betrokken raakt bij het zingen van Parranda, word je een parrandero.”
Betsayda werd op jonge leeftijd een parrandera en begon op vijfjarige leeftijd met haar broers te zingen tijdens de kerstmis. Haar stad, El Clavo, is een klein dorpje met minder dan 1.500 inwoners en het eeuwenoude regionale muziekgenre was bijna verdwenen. volkomen onbekend voor de buitenwereld tot dit jaar, toen Betsayda Machado y La Parranda El Clavo op het wereldtoneel verscheen.
In deze charmante video uit 2017 stelt de groep zichzelf voor en kondigt hun eerste Amerikaanse tournee aan.
Fernando González schreef meer over de groep op Jazz Met Een Accent in 2020.
Betsayda Machado en Parranda El Clavo: kleine stad, krachtige muziek
“Een Venezolaan die zichzelf niet beschouwt als een parrandero is niet Venezolaans”, zegt Machado grinnikend. “Dit is een van onze gekoesterde tradities. Venezuela heeft een kalender met feestdagen die misschien met Kerstmis begint, maar die bijna het hele jaar door loopt …
“Elke nieuwjaarsdag hebben we een parranda in El Clavo. Het vertrekt vanuit mijn huis”, voegt ze eraan toe. ‚Nu betreft die parranda de hele stad El Clavo. De groep die zal optreden (in Doral) is slechts een kleine representatie van de parranda van de stad.”
In december 2022 interviewde de Duitse publieke omroep Deutsche Welle Espaňol Machado – let op: het interview is in het Spaans met Engelse ondertitels.
Vertaald uit YouTube-video van DW Espaňol opmerkingen:
Betsayda Machado werd geboren op het ritme van het feest. Haar verhaal en dat van de muziekgroep die ze leidt is een eerbetoon aan de Afro-Venezolaanse roots en de levensvreugde van haar volk die zelfs de ergste sociaal-politieke crisis niet kan overschaduwen. Parranda El Clavo oogst internationale successen en transformeert deze in een glimlach, vreugde en solidariteit met de inwoners van zijn stad.
December is een heel bijzondere maand voor Betsayda Machado. In El Clavo, de stad waar ze opgroeide, in het noorden van centraal Venezuela, vieren ze de komst van Kerstmis met de zogenaamde “misas de gallo” of “aguinaldos”. Op vijfjarige leeftijd begon ze met haar oudere zussen te zingen: ‘Op 16 december verhuisden we naar de kerk’, herinnert ze zich, om traditionele kerstliederen te zingen. Maar in haar stad speelt het hele jaar door muziek: El Clavo staat bekend om zijn parrandas. Sinds ze een kind was, nam Betsayda deel aan deze ritmische en vreugdevolle uitdrukkingen. Haar uitzonderlijke stem bracht haar ertoe zich aan te sluiten bij gerenommeerde muziekgroepen zoals Vasallos del Sol, tegenwoordig Vasallos de Venezuela. Tijdens internationale tournees heeft ze als leider van La Parranda El Clavo de levendige Afro-Venezolaanse ritmes en de vreugde van haar volk bekend gemaakt bij publiek op andere breedtegraden. Maar de parranda stelt haar ook in staat de pijn die ze voelt voor de situatie in haar land te thematiseren. Dus Betsayda zingt “Me dan ganas de llorar”.
Net als hier in de Verenigde Staten is het vakantieseizoen in het Caribisch gebied ook een tijd voor traditionele gerechten. We hebben in het verleden een aantal recepten besproken.
GERELATEERD VERHAAL: Caribbean Matters: Jerk Chicken, Callaloo, Mofongo: Niet iedereen eet kalkoen op Thanksgiving
GERELATEERD VERHAAL: Caribbean Matters: Feestelijk eten en muzikale lekkernijen met sazón, specerijen en alles wat lekker is
Laten we, met dat in gedachten, eens kijken naar een traditionele vakantiedrank – en dan hebben we het niet over eierdrank. Caribische kerst zou geen kerst zijn zonder zuring.
Als beschreven door Eilandroutes:
Zuring, een feestelijk drankje gemaakt door het weken van hibiscusbloemen, is een favoriet tijdens de feestdagen in het Caribisch gebied. Het maken van deze bordeauxrode traktatie is een kersttraditie in veel Caribische landen, waaronder Jamaica, Saint Kitts en Nevis, Guyana, St. Lucia, Grenada, Montserrat, Dominica, Antigua, Barbados en Trinidad en Tobago. Variaties van de drank hebben zich wijd en zijd verspreid en verschillende versies van de drank zijn te vinden in verschillende Afrikaanse landen en ook in Mexico, genaamd agua de Jamaica, Red Tea, Roselle, Red Drink, Bissap, Sudanese Tea en meer.
Amerika heeft rond de feestdagen recepten voor advocaat en hot toddy, terwijl de eilandbewoners de voorkeur geven aan deze gebruikelijke drank waar op vele manieren van genoten kan worden: met of zonder alcohol; warm of koud; vers of oud.
Sorrel is de Jamaicaanse naam voor een soort hibiscusbloem die bekend staat als de Roselle. De gedroogde kelkblaadjes (de buitenste delen) van de hibiscusbloem creëren een veelzijdige en kleurrijke rode vloeistof wanneer ze worden doordrenkt met heet water. Het sap van de kelkblaadjes is van zichzelf behoorlijk zuur (zoals de smaak van veenbessen) en daarom wordt het gemengd met zoetstoffen en andere smaken. In het Caribisch gebied werd zuring deels een kersttraditie omdat de roselle-hibiscusplant in het verleden alleen in die tijd van het jaar verkrijgbaar was. Tegenwoordig wordt de plant het hele jaar door gekweekt, maar toch blijft het maken van zuring een kerstpraktijk en wordt de populaire eilanddrank meestal geserveerd tijdens familiefeesten en -bijeenkomsten.
Cultuurschrijver Janel Martinez verkent de geschiedenis van de drank voor serieus eten:
De geschiedenis van hibiscusdranken in de Afrikaanse diaspora
Voor veel Afro-Diasporanen doen hibiscusdranken meer dan alleen het lichaam voeden en de geest opbeuren: ze doen een beroep op de geschiedenis.
Toen begin 16e eeuw het transport van tot slaaf gemaakte Afrikanen over de Atlantische Oceaan begon, maakten ook vee en planten zoals hibiscus de reis. In „Zaden van herinnering: botanische erfenissen van de Afrikaanse diaspora“, Judith Carney, hoogleraar aardrijkskunde aan de UCLA, legt uit dat de inheemse Afrikaanse bladeren en planten een tweeledig doel dienden: ze waren bedoeld om de dieren in leven te houden, en de toegang tot dit vertrouwde voedsel en geneeskrachtige planten vergroot de kans dat tot slaaf gemaakte mensen de reis zouden overleven. Als bijproduct: “In de vroege koloniale periode kwamen plantage-eigenaren veel nieuwe planten tegen die groeiden op de voedselpercelen van hun slaven”, schrijft Carney. “Veel van deze voedingsproducten zijn in de Portugese, Spaanse, Franse en Engelse taal nog steeds bekend onder de plaatsnaam ‘guinea’, de naam die slavenhandelaren doorgaans aan het Afrikaanse continent toevoegden.”
Dankzij tropische klimaten vergelijkbaar met die van West-Afrika, werden Latijns-Amerika, het Caribisch gebied en het Amerikaanse Zuiden een nieuw thuis voor ‘Guinea-zuring’. Naast de medicinale en culinaire toepassingen dienden hibiscus en andere transplantaten, zoals okra- en kolanoten, waarschijnlijk een groter doel: „Het hebben van dezelfde plant in tropisch Amerika was een schijn van hoop“, zegt Michael W. Twitty, de culinaire chef-kok. historicus en auteur van The Cooking Gene: een reis door de Afro-Amerikaanse culinaire geschiedenis in het Oude Zuiden. “Je versterkte je identiteit, je versterkte de dingen die je gelukkig maakten, je versterkte herinneringen aan dingen die anders verloren zouden gaan.”
Voedselhistoricus Adrian Miller heeft dat inderdaad gedaan maakte het betoog waar hibiscusthee, in combinatie met kolanootthee, de basis voor vormde rode drank– een verwijzing naar verschillende rode dranken, zoals Kool-Aid met rode smaak, de frisdrank Big Red en ouderwetse, koolzuurhoudende rode dranken – een iconisch stukje Afro-Amerikaanse culinaire tradities dat hij ‘vloeibare ziel’ noemt. Net als zuring wordt rode drank vaak geassocieerd met feesten, en uit gegevens blijkt dat de rode drank aanwezig was op Amerikaanse plantages tijdens de slavernij en na de emancipatie, en, meer recentelijk, op Juneteenth.
Stap binnen in “Deddy’s Kitchen” voor een “how-to” over het maken van zuring.
“No Sorrel” van Ricky T is een levendige klaagzang voor degenen die zonder het rode plengoffer zitten.
Terwijl wij hier in de Verenigde Staten gewend zijn aan vuurwerkshows in de lucht tijdens grote vakantie-evenementen – vooral oudejaarsavond – brandt de vuurwerktraditie op Curaçao iets lager.
De Landhuis Chobolobo-website legt uit:
Je zou kunnen zeggen dat mensen op Curaçao de grootste fans van vuurwerk ter wereld zijn. Al vanaf jonge leeftijd gaan kinderen met hun ouders en vriendjes naar buiten om de vele vuurwerkshows rondom het eiland mee te maken. Wellicht heeft de reden waarom mensen zo uitkijken naar Kerstmis juist te maken met de strenge wetgeving rondom vuurwerk. Volgens de wet hebben alle bedrijven die vuurwerk willen verkopen een speciale vergunning nodig (niet zo gemakkelijk te verkrijgen) en mogen ze deze alleen verkopen van 27 tot en met 31 december. Dat betekent dat de lokale bevolking, in alle transparantie met de wet, slechts 5 dagen per jaar vuurwerk mag kopen en gooien. Veel etablissementen volgen de procedure om deze vergunning te verkrijgen en er wordt elk jaar een speciaal vuurwerkshowprogramma gepubliceerd dat mensen religieus volgen terwijl elke etablissement strijdt om de beste show van het jaar te zijn.
Eén van de grootste vuurwerkshows vindt eind december plaats in de wijk Pietermaai, waar de straten honderden meters bedekt zijn door een ogenschijnlijk rode loper vol vuurwerk. Deze staan bekend als “Pagara”. Naast het geweldige geluid dat zelfs de zwaarste slapers wakker maakt en het verbazingwekkende zicht op honderden vuurwerk die tegelijkertijd ontploffen, is “Pagara” vooral belangrijk op Curaçao, omdat wordt aangenomen dat het kwade geesten wegjaagt.
