De dag dat Swvl, een startup voor openbaar vervoer, zijn bedrijf aankondigde besluit om de activiteiten in Pakistan af te slanken in juni 2022 begreep de algemeen directeur van het land, Maha Shahzad, volledig de erbarmelijke omstandigheden waarmee vrouwelijke pendelaars te maken kregen. De LinkedIn-inbox van Shahzad werd overspoeld met berichten van vrouwen die vroegen hoe ze de volgende dag naar hun werk zouden gaan. Ouders maakten zich zorgen om hun dochters. “Ik kreeg berichten van vaders die me ronduit vroegen: ‘Hoe krijg ik mijn meisjes morgen naar school?’” vertelde Shahzad Rest van de wereld.
Op dat moment wist ze niet wat ze tegen hen moest zeggen. De ervaring bracht haar echter op het idee om een nieuw vervoersbedrijf te starten: een paar maanden later Shahzad lanceerde BusCaro, een platform dat gebruikers verbindt met bussen, minibusjes en auto’s die op vaste routes rijden. „Je moet het in het leven redden om taxi’s te kunnen betalen en helaas moet je het meeste pendelen voordat je het hebt gehaald“, zei Shahzad. “Daarom wordt het aanroepen van bussen zo belangrijk.”
Vrouwen in Pakistan zijn sterk afhankelijk van het openbaar vervoer, omdat zij veel minder vaak een auto of fiets bezitten en besturen dan mannen een beleidsbrief door International Growth Centre, een economische onderzoeksorganisatie in Londen. Tegelijkertijd vinden vrouwen het openbaar vervoerssysteem van het land in overweldigende mate onveilig. Overbevolking, intimidatie en lange wachttijden zijn dat wel gemeenschappelijke zorgensamen met de angst om alleen door de straten te navigeren. Een audit Uit een onderzoek van UN Women in 2018 bleek dat 90% van de 903 vrouwelijke pendelaars die in Lahore werden ondervraagd, aangaven seksuele intimidatie te hebben ervaren in openbare bussen.
Twee bedrijven in Pakistan, Swvl en Airlift, probeerden eerder een goedkoop model voor het delen van bussen voor openbaar vervoer uit te proberen, maar geen van beide overleefde. Swvl heeft alle activiteiten in Pakistan stopgezet november 2022, en staat nu op het punt van faillissement. Airlift schakelde begin 2020 over op het bezorgen van boodschappen, voordat het in juli 2022 de winkel sloot. Beide bedrijven noemden soortgelijke redenen voor de sluiting: een gebrek aan winst en niet genoeg gebruikers.
Waar deze bedrijven faalden, zag Shahzad een kans om te slagen – met belangrijke veranderingen in het bedrijfsmodel. Ze runt BusCaro op een ‘asset light’-model, wat betekent dat het bedrijf geen eigenaar is van de voertuigen. In plaats daarvan verkrijgt het bestelwagens, bussen en auto’s via partnerschappen met lokale vervoersaanbieders. BusCaro richt zich ook op groepen mensen die het woon-werkverkeer delen, door fabrieken, callcenters, scholen, universiteiten en zelfs afgesloten woongemeenschappen te bedienen.
BusCaro heeft momenteel 75 klanten, waaronder bedrijven met een groot personeelsbestand, zoals PepsiCo, Ibex en Indus Hospital. Het beheert dagelijks maximaal 600 voertuigen en 30.000 boekingen. De startup heeft een jaarlijkse omzet van $4,5 miljoen, zei Shahzad.
Ayesha Mumtaz, een 19-jarige student computerwetenschappen aan de Capital University of Science & Technology in Islamabad, neemt een BusCaro-shuttle voor haar woon-werkverkeer van 9 kilometer (1 mijl = 1,6 kilometer) van en naar de campus. Ze betaalt ongeveer 12.000 Pakistaanse roepies ($43) per maand – een fractie van de kosten van een motorriksja of een taxiservice. BusCaro is betrouwbaarder, zegt Mumtaz, en ze voelt zich ook veilig.
Een deel van de reden waarom Mumtaz de voorkeur geeft aan BusCaro is omdat de passagiers voornamelijk andere studenten en docenten van haar universiteit zijn. “Het is net een privébusje, met extra veiligheidsvoorzieningen”, vertelde ze Rest van de wereld. “Hun busjes zijn schoon, op tijd, zetten mij vlak voor mijn eerste les af op de campus en ik ben ‘s avonds op tijd weer thuis.” Haar ouders volgen de livelocatie van het busje met 12 zitplaatsen via een WhatsApp-groep die BusCaro beheert.
Experts zeggen dat de voorgangers van BusCaro, Swvl en Airlift, gebreken vertoonden in hun bedrijfsmodel. “Airlift en Swvl richtten zich rechtstreeks op klanten, in plaats van op het onboarden van bedrijven”, vertelde Mohammad Awais Chaudhry, een van de oprichters van de B2B e-commerce marktplaats Dastgyr, die bij Airlift werkte als leider op het gebied van supply strategy. Rest van de wereld via e-mail.
Maaltijdbezorgbedrijf Foodpanda is een van de zakelijke klanten van BusCaro in Karachi. Het kantoor van het bedrijf bevindt zich in het stadscentrum, waar veel verkeer is en er weinig parkeerplaatsen zijn. “Toen de brandstofprijzen stegen, werd het onbetaalbaar om naar het werk te komen”, zegt Mir Usman Kaiser, people and rewards manager bij Foodpanda. Rest van de wereld. Aanvankelijk schreven zich 20 mensen in voor BusCaro; binnen vijf maanden steeg het aantal tot 100.
Foodpanda had eerder samenwerkingen overwogen met Airlift en Careem, een taxibedrijf, maar eerstgenoemde bood geen ophaalservice aan en het betalingssysteem van laatstgenoemde was te ingewikkeld, zei Kaiser. Nu beschikt BusCaro over 32 voertuigen die 28% van het personeelsbestand van Foodpanda door Karachi, Lahore en Islamabad vervoeren, zei hij.
“BusCaro zal een voorsprong hebben op gemotoriseerde riksja’s en taxidiensten, omdat het waarschijnlijk goedkoper zal zijn. Ze hebben een voorsprong op openbare bussen, gezien de on-demand, hogere kwaliteit en verzekerde aard van de dienstverlening”, vertelde Ravi Gadepalli, een expert op het gebied van openbaar vervoersbeleid. Rest van de wereld. “Of ze voldoende passagiers aantrekken die bereid zijn meer te betalen dan bussen, maar bereid zijn om een omslachtige bus te nemen die langzamer is dan de taxidiensten, is de hamvraag.”
Kaartjes voor de openbare bus kosten tussen de 20 en 50 roepies (7-18 cent), wat nog steeds de goedkoopste optie is. Maar de routes missen de flexibiliteit van een op maat gemaakte pick-up en drop-off. Hoewel de prijzen van BusCaro variëren per partnerschap, kunnen taxi’s tot vijf keer zoveel vragen als BusCaro, en riksja’s tot vier keer zoveel, zei Shahzad.
Terwijl de Pakistaanse economie stabiliseertgeld inzamelen is geen eenvoudige opgave. Startups in het land slechts 3 miljoen dollar opgehaald in de eerste helft van 2024. Voor een vrouwelijke oprichter is het des te moeilijker. Shahzad sprak met meer dan duizend investeerders; ze heeft uiteindelijk geld gekregen van een dozijn. “Als je naar een klant gaat of ergens heen gaat voor een partnerschap, hebben ze moeite om vrouwen serieus te nemen,” zei Shahzad. “Ik ga uit van een absurd laag conversiepercentage en ga schaamteloos achter investeerders aan.”
“Swvl stond op het punt winstgevend te worden in Pakistan terwijl Maha Shahzad aan het roer stond, en dus is het eigenlijk een reflectie op het vermogen van het bedrijf om economisch positief te zijn in plaats van op het bedrijfsmodel zelf”, zegt Kalsoom Lakhani, medeoprichter van het bedrijf. door vrouwen geleid VC-fonds i2i Ventures, verteld Rest van de wereld.
Shahzad is niet de enige die naar BusCaro komt met lessen uit het verleden. Van de kernteamleden van het bedrijf werkten er vier eerder bij Swvl, twee bij Careem en één bij Careem en Foodpanda. Ongeveer 45 mensen in het 60-koppige team zijn voormalige werknemers van Careem, zei Shahzad. “Dit zijn mensen die geobsedeerd zijn door deze problemen en er begrip voor hebben.” Ze voegde eraan toe dat BusCaro op koers ligt om de komende maanden winstgevend te zijn.
Mobiliteitsexperts zeggen dat er problemen zullen zijn voor BusCaro. Projecten voor openbaar vervoer worden doorgaans zwaar gesubsidieerd door overheden; particuliere mobiliteitsbedrijven zullen altijd met economische uitdagingen kampen.
“Voor iedere werknemer is reizen met BusCaro goedkoper dan op de fiets naar het werk komen”, vertelt Kaiser van Foodpanda. Rest van de wereld. Hij zei dat terwijl het woon-werkverkeer met de fiets ongeveer 11 roepies (4 cent) per kilometer kost en BusCaro 8 roepies in rekening brengt, laatstgenoemde lagere prijzen kan aanbieden omdat Foodpanda bijna vier vijfde van het bedrag per passagier subsidieert.
“Particuliere organisaties kunnen zeker ingrijpen en oplossingen bieden, vooral wanneer de staat zich heeft teruggetrokken uit het openbaar vervoer. Maar het zal een uitdaging zijn vanwege de hoge kosten die ermee gemoeid zijn”, vertelde Fizzah Sajjad, mobiliteitsonderzoeker en stedenbouwkundige. Rest van de wereld. “Ik geloof niet dat particuliere bedrijven de staat kunnen vervangen.”