President Biden en zijn assistenten kwamen aan de macht met diepgaande ervaring in trans-Atlantische aangelegenheden. Maar de afgelopen vier jaar richtten ze zich ook op de Stille Oceaan, waar China de dominante speler lijkt te zijn. Hun belangrijkste inspanning: opbouwen allianties China tegen te gaan.
De nieuwgekozen president Donald J. Trump heeft al een andere benadering van China gesignaleerd. Hij uitgenodigd Xi Jinping, de leider van China, bij zijn inauguratie maandag. De twee spraken vrijdag telefonisch en de heer Xi is aan het verzenden De Chinese vice-president, Han Zheng, heeft op de ceremonie gereageerd, een breuk met de Chinese traditie om zijn ambassadeur in Washington bij te wonen.
De laatste activiteiten van de regering-Biden gericht op China staan daarmee in contrast. Meneer Biden een oproep gehouden afgelopen zondag met de leiders van Japan en de Filippijnen om een nieuw beleid te verstevigen drievoudige beveiligingsregeling hij hielp bouwen. Minister van Buitenlandse Zaken Antony J. Blinken bezocht Zuid-Korea en Japan deze maand op zijn laatste officiële reis.
Volgens de verhalen van de heer Biden en zijn assistenten geven zij de heer Trump een scherper concurrentievoordeel ten opzichte van China, de grootste rivaal van de Verenigde Staten.
Van al het buitenlandse beleid van de heer Biden zou zijn benadering van China uiteindelijk door historici gezien kunnen worden als een continuüm. Zijn regering heeft haar eigen structuur gebouwd op een fundament van concurrentie dat door het team van de heer Trump is gelegd, en is daar nu mee bezig.
Het is onduidelijk wat de heer Trump daarmee gaat doen. Hij bewondert de autocratische heer Xi, en ziet China vooral door de lens van economische onderhandelingen. De miljardairadviseurs van de heer Trump, inclusief Elon Muskwillen de zakelijke betrekkingen met China behouden en misschien uitbreiden.
Maar de zijne topkeuzes want de assistenten op het gebied van het buitenlands beleid zijn meer op één lijn met de heer Biden: zij beweren dat de Verenigde Staten China op vele terreinen aan banden moeten leggen, en daarbij gebruik moeten maken van het hele scala aan veiligheids- en economische instrumenten.
Een vroege test zal zijn of de heer Trump een verbod op TikTok afdwingt, de Chinese sociale media-app die populair is bij jonge Amerikanen.
De heer Biden ondertekende vorig jaar een tweeledige wetgeving om TikTok te verbieden op basis van bezorgdheid over de nationale veiligheid, tenzij het moederbedrijf, ByteDance, het verkoopt aan investeerders die niet gebonden zijn aan een ‘buitenlandse tegenstander’. ByteDance is nog steeds eigenaar van TikTok en het Witte Huis vrijdag bekend gemaakt dat het aan de heer Trump is om het verbod uit te vaardigen. De heer Trump zei zaterdag dat hij zou waarschijnlijk TikTok geven een uitstel van 90 dagen van het verbod, en de CEO van het bedrijf is van plan zijn inauguratie bij te wonen.
Het kenmerkende Chinese beleid van de heer Trump tijdens zijn eerste termijn was het heffen van tarieven op bepaalde Chinese goederen. De heer Biden en zijn assistenten behielden die terwijl ze het beleid langs drie belangrijke pijlers uitbreidden: het versterken van allianties en het creëren van nieuwe veiligheidspartnerschappen in de regio Azië-Pacific; het beperken van de technologie-export naar China; en een impuls geven aan het industriebeleid in de Verenigde Staten.
Kortom, de heer Biden probeerde het Chinese beleid om te zetten in mondiaal beleid.
Tijdens de ambtstermijn van Biden kelderden de toch al gespannen relaties toen voorzitter Nancy Pelosi van het Huis van Afgevaardigden Taiwan bezocht, het de facto onafhankelijke eiland dat China claimt als zijn grondgebied. Chinese spionageballon zweefde boven de Verenigde Staten. Maar zijn team probeerde de communicatie op hoog niveau weer op gang te brengen, ook tussen de twee legers.
De Verenigde Staten en China “concurreren, uiteraard concurreren ze krachtig, en toch heeft de relatie nog steeds een element van stabiliteit, zodat we momenteel niet aan de vooravond van een neerwaartse spiraal staan”, aldus Jake Sullivan, de nationale veiligheidsadviseur van het Witte Huis. zei in een interview in een vergaderruimte in de Westvleugel.
“Dat is een significante evolutie in de afgelopen vier jaar voor de manier waarop de relatie aan beide kanten wordt beheerd”, voegde hij eraan toe, gebruikmakend van het acroniem voor Volksrepubliek China. De Chinese Communistische Partij, zei hij, heeft nu de formulering van het Biden-team van ‘beheerde concurrentie’ voor de relatie aanvaard.
De regering-Biden was geanimeerd door de idee dat China wil de Verenigde Staten verdringen als de dominante macht van de wereld, zei Rush Doshi, een Chinese directeur die eerder in de regering-Biden lid was van de Nationale Veiligheidsraad. Veel Republikeinse wetgevers en beleidsmakers delen die mening.
Toen hij aan de macht kwam, zagen de heer Biden en zijn assistenten enorme gaten op kritieke gebieden, waaronder de industriële basis van de Amerikaanse defensie, zei de heer Sullivan.
De regering zette twee “grote tentpolen” van beleid op, zoals hij het uitdrukte: investeringen gericht op het verjongen van de Amerikaanse productie, technologische innovatie en toeleveringsketens; en investeringen in allianties en partnerschappen, “zodat we de Chinese strategie verbreden tot een echte regionale en mondiale strategie.”
De heer Sullivan wees niet alleen op allianties in Azië, maar ook op die in Europa. Het team van de heer Biden hielp de Europese landen ervan te overtuigen zich terug te trekken van een aantal commerciële overeenkomsten met China, en de NAVO om sterkere uitspraken over China te doen en steun aan Taiwan te betuigen.
Het Chinese partnerschap met Rusland tijdens de grootschalige invasie van Oekraïne door president Vladimir Poetin heeft ertoe bijgedragen dat de Europeanen in die richting zijn geduwd, evenals de cyberspionage-inspanningen van China.
Maar de trans-Atlantische bondgenoten zijn niet zo ver gegaan als de Verenigde Staten in het beschouwen van China als een bedreiging. Sommige Europese politici geven nog steeds prioriteit aan de handelsbetrekkingen met China, de op één na grootste economie ter wereld. En die van meneer Trump tegenwerking van Europese naties zou het werk van de regering-Biden in gevaar kunnen brengen.
Bovendien zouden Amerikaanse bondgenoten in de armen van China kunnen lopen als de heer Trump zijn dreigement waarmaakt om zelfs aan hen universele tarieven op te leggen.
De heer Trump zegt ook dat bondgenoten zich aan het Amerikaanse leger onttrekken, en dat zij de Verenigde Staten moeten betalen voor bescherming of voor zichzelf moeten zorgen. In Azië zou deze denkwijze ook van toepassing zijn op Japan, Zuid-Korea en de Filipijnen Taiwan.
De regering-Biden heeft de tegenovergestelde houding aangenomen. Bij het creëren een web van nieuwe veiligheidsovereenkomsten onder de Amerikaanse bondgenoten in Azië probeerde het hun legers meer met elkaar en met dat van de Verenigde Staten te verweven – wat volgens het team van de heer Biden China zou helpen afschrikken.
De heer Biden verhuisde ook naar versterking van de militaire capaciteiten van verschillende bondgenoten en de Amerikaanse militaire aanwezigheid in Azië: het sturen van Tomahawk-raketten naar Japan; samenwerken met Groot-Brittannië om Australië uit te rusten met nucleaire onderzeeërtechnologie, en met de onderzeeërs zelf; en het uitbreiden van de toegang van het Amerikaanse leger tot Filippijnse bases in de buurt van Taiwan.
In privégesprekken in Washington klaagden Chinese functionarissen dat het een inperkingsbeleid was.
Een centrale vraag, moeilijk te beantwoorden en relevant voor het team van Trump, is of de regering-Biden het juiste evenwicht heeft gevonden tussen afschrikking en provocatie. Versnelt China zijn militaire opbouw, en wordt het agressiever in de regio, vanwege de Amerikaanse acties in zijn achtertuin?
Peking merkte het op toen de heer Biden bij vier verschillende gelegenheden zei dat het Amerikaanse leger Taiwan zou verdedigen in het geval van een Chinese invasie.
Jessica Chen Weiss, een professor aan de Johns Hopkins Universiteit die korte tijd op het ministerie van Buitenlandse Zaken werkte onder leiding van de heer Blinken, merkte op dat het beleid van de regering geen conflicten veroorzaakte, en dat een deel van haar diplomatie hielp.
“Het was in staat om de extremen te vermijden”, zei ze. “Of dat doormodderen ambitieus genoeg was om de onderliggende tendensen te stoppen valt nog te bezien.”
Tijdens topconferenties bekritiseerde de heer Xi rechtstreeks een kenmerkend Biden-beleid waarvan Chinese functionarissen beweren dat het deel uitmaakt van de inperkingspoging: exportcontroles opgelegd aan geavanceerde halfgeleiderchips, inclusief het soort dat nodig is voor de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie.
Na het uitrollen van de eerste tranche in 2022, heeft de heer Sullivan beschreef het als een beleid om ‘fundamentele technologieën’ uit de handen van rivalen te houden door een ‘klein erf, hoog hek’ op te zetten.
Sommige deskundigen betogen het beleid heeft een averechts effect gehad en heeft China feitelijk ertoe aangezet de innovatie te versnellen. En hoe minder Chinese bedrijven afhankelijk zijn van Amerikaanse technologie, hoe minder invloed de Verenigde Staten op China hebben, zeggen ze.
De heer Sullivan zei dat kritiek ‘de chronologie verkeerd interpreteert’.
“Onze controles op de export van halfgeleiders waren eigenlijk een reactie op China’s zeer openlijke, zeer systematische beleid dat zij hun productiecapaciteit voor halfgeleiders gingen inheems maken,” zei hij.
Sommige voormalige functionarissen wijzen op andere tekortkomingen van het beleid. Ryan Hass, een Chinese directeur van de Nationale Veiligheidsraad van president Barack Obama, noemde er drie: de heer Biden en zijn team ontbeerden een serieuze handelsagenda voor Azië, leken timide in de omgang met China en leken zich meer op hun gemak te voelen in de interactie met geavanceerde democratieën over het Chinese beleid dan met ontwikkelingslanden.
Maar over het geheel genomen, zei hij, werkte het beleid: “Amerika bevindt zich in een sterkere concurrentiepositie ten opzichte van China dan toen Biden aantrad.”