1984 was een topjaar voor sciencefictionfilms. Ghostbusters. De zoektocht naar Spock. De laatste sterrenvechter. Buckaroo Banzai. Sterrenman. Die van David Lynch Duin. Maar ondanks dat de film financieel succesvol was en netjes werd beoordeeld, wordt er vrijwel altijd één film uitgesloten van dat lijstje: 2010: het jaar waarin we contact maken. Misschien is het de matte titel, of het feit dat het een minder kunstzinnig vervolg is op een van de grootste en beroemdste sciencefictionfilms aller tijden. Wat de reden ook is, 2010 is een crimineel over het hoofd geziene film die, als hij vandaag zou worden uitgebracht, waarschijnlijk veel lof zou genieten.
Toen oudere sequels nog niet in de mode waren, 2010 herstartte het universum van 2001 door zijn eigen unieke smaak te bieden. Nu, 40 jaar nadat de film voor het eerst in de bioscoop verscheen, 2010 verdient een rewatch van elke serieuze sci-fi-filmliefhebber.
Hoewel het 15 jaar later werd uitgebracht 2001: Een ruimte-odyssee, 2010 speelt zich pas negen jaar na de eerste film af. Dit is een soortgelijke kloof tussen bijvoorbeeld Terugkeer van de Jedi (1983) en Het fantoomdreiging (1999), maar wat 2010 het goed doet is het zo laten lijken 2001 is net gebeurd. Regisseur Peter Hyams presenteert het verhaal zo eenvoudig mogelijk en behandelt de gebeurtenissen van 2001 niet als een probleem of bagage, maar als een echte reeks vragen. Meteen, zoals een missierapport samenvat 2001 climax krijgen we de twee mysteries van de film te zien. Waarom functioneerde de AI HAL 9000 niet goed, en wat gebeurde er met David Bowman (Keir Dullea) nadat hij de monoliet tegenkwam?
Verpakt in deze puzzels is de grotere vraag wat de raadselachtige buitenaardse monolieten precies zijn. Slim genoeg wordt dat mysterie in het eerste bedrijf op een laag pitje gezet, wat een grotere onthulling aan het einde van de film verbergt. Wat 2010 Het pluspunt is het feit dat het zowel een meeslepend ruimtemysterie is als een rechttoe rechtaan sciencefiction-verkenningsfilm. Terwijl 2001 was er tevreden mee het publiek te laten uitzoeken wat alles betekende, 2010 gaat voor het realisme van koperspijkers, waardoor het dichter bij de wereld van 1979 lijkt Vreemdeling dan het universum dat het technisch gezien bewoont.
Om redenen die voor de hand liggen als je het gezien hebt 2001, 2010's cast is bijna geheel anders. Behalve dat Dullea terugkeert als een soort niet-lichamelijke versie van Bowman, hebben we te maken met allemaal nieuwe gezichten, te beginnen met Roy Scheider als Heywood Floyd. In 2001, Floyd was een minder belangrijk personage, gespeeld door William Sylvester, iemand die nu de verantwoordelijkheid probeert te nemen voor het verlies van de film USS-ontdekking negen jaar eerder. Toen beroemd om KakenScheider brengt een alledaagse aanwezigheid in de film, bijna alsof hij een tweederangs kapitein is die wordt geleend uit een Star Trek-film.
Roy Scheider en John Lithgow in 2010.
Mgm/Ua/Kobal/Shutterstock
Dat is geen belediging. De gegronde prestaties van Scheider helpen de film te laten werken, en dat komt door zijn teruggebelde aanwezigheid 2010's het hele ethos kan worden begrepen. Als 2001 was een film die je deed nadenken over de grote vragen van het leven, 2010 gaat over de gewone Joes die tien jaar later nog steeds op hun hoofd krabben.
De meeste kritiek op 2010 komt voort uit het feit dat het een vervolg is op 2001, Maar 2010 probeerde niet eens de originaliteit, het kunstenaarschap en de herkauwende toon van zijn voorganger te overtreffen. Het was niet de bedoeling om een beter filmen dan 2001vertel gewoon een meer verklaarbaar verhaal. Met een onberispelijk productieontwerp, uitstekend tempo en geweldige optredens van John Lithgow, Helen Mirren en Bob Balaban, 2010 is nog steeds een stukje sciencefictionfilm van hoge kwaliteit, dat, enigszins onmogelijk, op zijn eigen merites moet worden beoordeeld.
Tegenwoordig worden fans overspoeld met reboots en sequels van geliefde franchises die perfect competent zijn, maar op geen enkele manier uitzonderlijk. Neem die van dit jaar Buitenaards wezen: Romulus En Koninkrijk van de Planeet der Apen, fatsoenlijke films die worden geprezen omdat ze valkuilen ontwijken en gewoon een goede tijd in de bioscoop hebben. 2010 moeten niet langer worden beoordeeld op basis van de criteria van 1984, maar op basis van de complexere reeks franchisestatistieken die we nu hebben. Nu we weten hoe moeilijk het is om een goed vervolg te maken, 2010 moet worden gezien als een gouden standaard; niet vanwege grootsheid, maar in de fijne kunst van het niet verknoeien.
