Gezien het feit dat alles, van grote politieke schandalen tot kleine culturele oorlogsschermutselingen, dat wel is verklaard Orwelliaansis het opmerkelijk dat we er geen grote aanpassing aan hebben gehad 1984 sinds het titeljaar. Misschien is dat alleen maar omdat verwijzingen naar het werk ons collectieve begrip ervan enorm te boven gaan. Maar het kan ook lastig zijn om de top te bereiken Door John Hurt geleide film. Het boek viert vandaag zijn 40e verjaardag en blijft een effectieve vertelling die laat zien waarom het verhaal van Orwell gedenkwaardig blijft, ook al zijn zoveel andere dystopische sagen in het geheugengat gevallen.
Vrijgeven 1984 in 1984 het moet ervoor gezorgd hebben dat de goede mensen bij Virgin Films zichzelf pijn hebben gedaan door alle high fives; het is zo’n marketing-slamdunk dat de film erover opschept in de aftiteling. Het verhaal is tijdloos, maar de releasedatum wordt vanzelfsprekend als je de soundtrack van Eurythmics hoort inspelen, of als je de trailer bekijkt en de woorden ’seksmisdaad‘ hoort remixen als de opening van een clubhit op Ibiza.
Hoewel de trailer suggereert dat we op het punt staan een ongebruikelijke romcom te krijgen, 1984 is somber, zelfs volgens de normen van het bronmateriaal. Als het al een tijdje geleden is, of als je Orwelliaans alleen kent als het bijvoeglijk naamwoord dat wordt gebruikt als een belangrijk iemand van Twitter wordt verbannen, 1984 met Hurt als de timide bureaucraat Winston Smith. Smith woont in Londen, nu onderdeel van de enorme superstaat Oceanië, waar hij bij het Ministerie van Waarheid werkt om ervoor te zorgen dat het record voor altijd overeenkomt met wat de regerende partij voor waar verklaart.
In een vroeg voorbeeld herschrijft Smith een recente krantenkop door te stellen dat de partij, in plaats van het chocoladerantsoen stabiel te houden op 30 gram, de rantsoenen genereus verhoogt van 20 naar 25 gram, een beetje goed nieuws dat de overwerkte collega’s van Smith opvrolijkt. Later zien we dat dit zich uitstrekt tot mensen die uit elk facet van de geschiedenis worden gewist.
De voor de hand liggende leugen die niemand kan uitspreken is dat, terwijl de propaganda van de alomtegenwoordige televisies voortdurend beweert dat de levensstandaard stijgt, het leven onder de Partij er een is van schaarste, met apparatchiks als Smith die in bouwvallige flatgebouwen wonen en gedwongen worden op zoek te gaan naar roestig oud materiaal. scheermesjes. Als tekortkomingen en tekorten al worden erkend, worden deze toegeschreven aan de voortdurende oorlog met andere landen die volgens Oceanië wordt uitgevochten, of aan subversieve revolutionairen – ook wel ‘gedachtecriminelen’ genoemd – binnen de partij zelf.
Het is een stugge film, zowel thematisch als visueel – cameraman Roger Deakins, die een van zijn eerste banen had, draaide hem als een Tarkovsky-film die alleen grijs mag gebruiken – en misschien een beetje lastig te volgen als je de roman niet kent. Maar zoals blijkt Silo En Verbreking bovenaan de streaming-hitlijsten en de Hunger Games-franchise zorgt voor een comebackhet is ook leerzaam over wat een dystopisch verhaal tot een succes maakt.
Er is het buitenaardse jargon dat je zou verwachten dankzij Nieuwspraak, de poging van de Partij om het denken te verzwakken door het Engels te vereenvoudigen tot een handvol zelfstandige naamwoorden en modificatoren. In tegenstelling tot veel van wat in dystopische verhalen wordt gestopt, simpelweg omdat het verontrustend is, is het een idee dat relevant blijft – om niet te zeggen dat elke onaangename trend Letterlijk 1984maar het internet verzint ‘onleefd’ algoritmische censuur ontwijken voordat we het in het algemeen adopteren als een ersatz-substituut voor tragedie, voelt het zeker als een poging om de meer lastige schuilhoeken van onze geest te zuiveren.
Er wordt ook gesproken over kunst en literatuur die worden gereduceerd tot machinaal gecreëerde onzin, alleen bedoeld om te pacificeren – put daaruit wat je wilt. Maar terwijl dergelijke details belangrijk zijn1984 verzandt nooit in semantiek. Zelfs het mysterie van wat echt is en wat slechts een partijleugen is, is ondergeschikt aan de rauwe menselijkheid ervan. Winston twijfelt al lang aan de Partij, maar zijn cynisme leidt pas tot actie wanneer hij een heimelijke, hartstochtelijke en uiteindelijk gedoemde afspraak begint met een jonge vrouw genaamd Julia (Suzanna Hamilton).
Deze kleine affaire is een beetje expliciet volgens de normen van moderne Hollywoodmaar dat is geen ijdele opwinding; 1984 is ook bot over de menselijkheid van seks en de verlammende aard van de poging van de Partij om het orgasme genetisch te elimineren en de voortplanting terug te brengen tot een puur wetenschappelijk proces. Zeker, er is meer in het leven dan seks, maar hedendaagse dystopieën kunnen een beetje belachelijk aanvoelen als personages vechten en sterven voor het recht om hun knappe sidekick kort te knuffelen. 1984 helden maken zich geen illusies over het lanceren van een revolutie, ze willen zich gewoon levend voelen voordat ze verpletterd worden.
Als Winston en Julia niet op heterdaad zijn, doen ze onhandige pogingen om te begrijpen hoe het buitenaardse, pre-partijverleden eruit had kunnen zien. Nogmaals, het is nog een lange weg van een paar slechte wendingen naar de verklaring dat de visie van Orwell tot leven is gekomen, maar zoals De digitale geschiedenis wordt onzekerder en streamingprogramma’s minachting voor het lot van zijn eigen productdat besef je 1984 is blijven bestaan omdat het meer universele thema’s behandelt dan ‘Wat als we allemaal in een hele grote bunker zouden leven?’
De wereld van 1984 is vanuit bijna elke denkbare invalshoek geanalyseerd, maar in de kern gaat het erom hoe de basisprincipes van onze collectieve menselijkheid – taal, geheugen, seks – kunnen worden weggenomen. Liefde redt Winston en Julia niet, maar dat maakt hun rebellie niet minder nobel. Terwijl we ons voorbereiden op een nieuwe golf van dystopische verhalen (en waarschijnlijk een nieuwe golf van elk nieuwsverhaal, accuraat of niet, dat Orwelliaans wordt verklaard), is het de moeite waard om te onthouden dat, hoewel de onderdrukkende logica van 1984 is krachtig, het emotionele hart is eenvoudig. Dat vergeten is veel dystopischer dan mensen van Twitter verbannen.