Wanneer Godzilla werd voor het eerst uitgebracht in 1954 en maakte deel uit van een wereldwijd “wezenseigenschap“ koorts. In Amerika hadden we al de opkomst gezien van zaken als Het beest van 20.000 vadem, Schepsel uit de Black Lagoonen het nucleaire thema Hen! Er was zelfs een heruitgave van Koning Kong Dat naar verluidt de box office van de oorspronkelijke run overtroffen. Maar weinig van deze films hebben de erfenis van de film geëvenaard Godzillaeen film die ons tot op de dag van vandaag achtervolgt, niet alleen vanwege de verschrikkingen uit het verleden die hij weerspiegelde, maar ook vanwege de verschrikkingen van de toekomst die hij beloofde.
Japan had moeite gehad om te herstellen van de verwoestingen veroorzaakt door de dubbele bombardementen op Hiroshima en Nagasaki, en in de daaropvolgende jaren werd tijdens de geallieerde bezetting een groot deel van zijn traditionele structuur herschreven. Maar de terreur van de bommen was slechts een opmaat naar de paranoia die zou komen. In minder dan een jaar, de Verenigde Staten en hun bondgenoten waren begonnen met het testen van nog meer kernwapens en apparaten in de Stille Oceaan. En in het voorjaar van 1954 zou Japan opnieuw aan zijn macht worden herinnerd.
De operatie ‘Castle Bravo’ ging van start de grootste kernproef ooit ontplofteeen die een omringende milieuramp veroorzaakte. En hoewel de groep Japanse vissers op de Lucky Dragon nr. 5 boot verzekerd leek van hun veiligheid, was de ontploffing veel krachtiger dan iemand had verwacht. Ze werden betrapt door de neerslag, waarbij de explosie zo helder was dat ze aanvankelijk dachten dat het een “vroege dageraad.“In de herfst, bootradioman Aikichi Kuboyama zou dood zijn door stralingsvergiftiging.
Het was in de nasleep van deze tragedie dat Godzilla werd geboren. Het idee was, net als het beest zelf, een samensmelting van ideeën, waarin het succes van recente monsterfilms zoals 20.000 vadem en de schok en het geschreeuw over de laatste reis van de Lucky Dragon. En net zoals het niet de enige was in de gigantische monsterboomperiode, Godzilla verscheen onder een stijging van het aantal films die hun best deden om met nucleaire angsten om te gaan Kinderen van Hiroshima, Hiroshima en die van Akira Kurosawa Ik leef in angst. Echter, Godzilla was niet minder krachtig dan zijn meer rechtlijnige drama-soortgenoten.
Het verhaal, over een gemuteerde dinosaurus die aan land komt om door Tokio te stampen, is in de zeventig jaar daarna steeds opnieuw verteld. Recente inspanningen zoals Shin Godzilla en de Academy Award-winnende Godzilla Minus één opereren op veel van dezelfde beats, vanaf het langzaam brandende begin tot de onthulling van het wezen, tot een Tokio doorspekt met hellevuur, tot pogingen om het eindelijk te stoppen. Godzillablijft echter uniek in zijn meedogenloze doom- en pseudo-documentaire stijl. Er is weinig hoop te bieden. Zelfs de gemartelde wetenschapper die de manier ontdekt om de rampspoed te beëindigen, pleegt zelfmoord in plaats van toe te staan dat de plannen voor zijn Godzilla-oplossende superwapen in verkeerde handen vallen.
Godzilla is echter niet zonder schoonheid. De eeuwig onderschatte regisseur Ishiro Honda geeft zijn menselijke scènes een intens pathos. En hoewel stuntman Haruo Nakajima een enorm zwaar pak draagt, doordrenkt hij Godzilla met kleine opgewonden bewegingen die de pijn van deze geschubde, lopende bom versterken.
Maar misschien wel het bemanningslid waar je het meeste uit kunt halen Godzilla is special effects-regisseur Eiji Tsuburaya. Godzilla wordt beschouwd als de grootvader van ‘tokusatsu’, een prachtige tak van speciale effecten die vaak praktische aspecten combineert, zoals creaties van man-in-pak en visuele technieken op de camera. Van de velen Godzilla sequels, op door Tsuburaya geproduceerde tv-programma's zoals Ultraman en genrefavorieten zoals Kamen Ruiter En Super Sentaitokusatsu kan een heel leuke tijd zijn.
De eerste van die sequels arriveerde in 1955, samen met een begeleidende kaiju waarmee Godzilla kon vechten. Het is een stukje franchising dat zeker eer doet aan wat de bedachtzame Dr. Yamane aan het einde van zijn betoog poneert. Godzilla: Dat voortgezette kernproeven meer Godzilla's zouden kunnen opleveren. Maar dit gaat veel verder dan het bouwen van vervolgfilms. De belofte van nog een Godzilla, van nog een onstuitbaar iets dat grote schade aanricht aan Japan, was ook een belofte uit het echte leven. Ja, de twee atoombommen hadden effectief een oorlog beëindigd, maar het was het begin van iets dat potentieel angstaanjagender was: een wereld die dankzij nucleaire vernietiging elk moment in verval kon raken. Het was de nieuwe wereld van de Lucky Dragon nr. 5.
Op een bepaalde manier, Godzillazoals veel allegorische fictiewerken, heeft ons geholpen deze effecten op mondiaal niveau te rationaliseren en te begrijpen. Maar er is geen troost te vinden in ons begrip. Niet als we voorbestemd zijn om voor altijd te maken te krijgen met de paddestoelwolk voor onze deur en het monster in de baai.
