Vulkanen veroorzaken geen klimaatverandering, maar het zou andersom kunnen zijn

A recent rapport van het IJslandse Meteorologische Bureau suggereert dat magma zich ondergronds opbouwt nabij een vulkaan die bekend staat als Askja, een berg ter grootte van de berg St. Helens in het Vatnajokull Nationaal Park in de centrale hooglanden van IJsland. Hoewel vulkaanuitbarstingen moeilijk nauwkeurig te voorspellen zijn, duidt dit erop dat de kans groot is dat Askja in de nabije toekomst zal uitbarsten

Dergelijke gebeurtenissen zijn niets nieuws in IJsland, een eilandstaat met slechts 400.000 inwoners en talrijke actieve vulkanen. Maar door de IJslandse regering gefinancierde onderzoekers zijn van mening dat de snelle terugtrekking van gletsjers als gevolg van klimaatverandering de bedreiging voor hun land vergroot en een voorbode kan zijn van toegenomen vulkanische activiteit over de hele wereld. Naarmate gletsjerijs smelt, neemt de neerwaartse druk op de dunne buitenste korst van de aarde af, waardoor de grond terugveert. Dat kan ervoor zorgen dat de dynamische ondergrondse krachten onder vulkanen grotere hoeveelheden magma produceren, wat tot frequentere uitbarstingen leidt.

Wilt u meer gezondheids- en wetenschapsverhalen in uw inbox? Abonneer u op de wekelijkse nieuwsbrief van Salon Lab-aantekeningen.

“IJsland is in wezen een van de beste plekken ter wereld om dit te bestuderen … omdat we zowel vulkanisme als gletsjers hebben”, vertelde vulkanoloog Michelle Parks van het IJslandse Meteorologische Bureau aan Reuters. “Uiteindelijk mikken we met dit project op een veel groter geheel. Het is de toekomst van vulkaanuitbarstingen. Hoe groot kunnen ze zijn? … En wat ons in de toekomst te wachten staat, niet alleen in IJsland, maar ook voor de rest van Europa en mogelijk nog verder weg.”

Vulkanologen zien bij Askja de eerste tekenen van dit soort activiteit. Als dit zo doorgaat, kan dat leiden tot een herhaling van de omstandigheden tijdens de laatste grote ijstijd, ongeveer 10.000 tot 15.000 jaar geleden. In die tijd waren de vulkaanuitbarstingen veel hoger dan nu, zelfs 30 tot 50 keer hoger. Diezelfde omstandigheden, waarbij de gletsjers die de 34 actieve vulkanische systemen van IJsland zwaar belasten, smelten en volume verliezen als gevolg van de stijgende temperaturen, lijken nu te bestaan.

Ironisch genoeg ontkenners van de klimaatverandering soms attribuut de huidige temperatuurstijging tot vulkanische activiteit, een hypothese die grondig is ontkracht. Het is waar dat vulkaanuitbarstingen de temperatuur op aarde kunnen verhogen, maar wetenschappelijk bewijs toont duidelijk aan dat dit niet de hoofdschuldige is achter de huidige klimaatverandering.

“Bij de verbranding van fossiele brandstoffen en de productie van cement komt 37 miljard ton CO vrij₂ in de atmosfeer per jaar,” vertelde Yves Moussallam, hoogleraar aard- en milieuwetenschappen en geochemie aan de Columbia Climate School, vorig jaar aan Salon. Vulkanische activiteit, zo schatte hij, “draagt ​​ongeveer 100 keer minder CO bij₂dan die menselijke activiteiten.