Op een dag, ongeveer 25 jaar geleden, toen ik verslaggever was bij een kleine stadskrant in de Pacific Northwest, ontving ik een dreigbrief van een advocatenkantoor. De advocaat schreef om te beweren dat mijn recente overlijdensbericht van een lokale kruisvaarder van tientallen jaren geleden een van de mensen tegen wie hij in opstand kwam, had belasterd door te suggereren dat hij corrupt was. Met bonzend hart nam ik het mee naar het kantoor met glazen wanden van mijn redacteur, John C. Hughes.
Onzin, zei hij, ze zijn allebei dood. De eerste regel van de smaadwet is dat je de doden niet in diskrediet mag brengen.
In mijn haast om met mijn redacteur te praten, had ik niet gemerkt dat de brief namens de dochter van de zogenaamd corrupte tegenstander was verzonden. Elke smaadzaak zou niet langer dan tien minuten duren voor de rechter – iets wat de advocaat zeker wist. Mijn baas verzekerde mij in niet mis te verstane bewoordingen dat ik me er geen minuut meer zorgen over zou maken, en stuurde de advocaat een briefje terug waarin hij zijn cliënt uitnodigde een brief te schrijven aan de redacteur als zij er nog steeds sterke gevoelens over had. We hebben nooit meer iets gehoord.
Hughes bedankte me dat ik het risico van smaad serieus nam, maar hij gaf me ook wat afscheidsadvies. ‘Iedereen kan een advocaat honderd dollar betalen om je een boze brief te schrijven’, zei hij.
‘Iedereen kan een advocaat honderd dollar betalen om je een boze brief te schrijven’, zei hij.
Ik dacht onlangs aan dat moment toen ik hoorde dat de nieuwgekozen president was Donald Trump klaagt aan enquêteur Ann Selzer, haar opiniepeilingsbureau The Des Moines Register en het moederbedrijf van de krant, Gannett, over een opiniepeiling van 2 november waaruit bleek dat Kamala Harris Iowa met 3 procentpunten won. (Trump won uiteindelijk de staat met 13 punten verschil.)
De advocaten van Trump beweerden dat de beklaagden hoopten dat de peiling “een vals verhaal van onvermijdelijkheid voor Harris zou creëren” in de laatste week van de verkiezingen. De krant antwoordde dat zij al had erkend dat de peiling de plank mis had geslagen, heeft alle relevante informatie vrijgegeven en een technische uitleg van de opiniepeiler gepubliceerd. “Wij blijven bij onze berichtgeving over deze kwestie en zijn van mening dat deze rechtszaak ongegrond is”, aldus de woordvoerder van het Register.
Voor alle duidelijkheid: dit is geen rechtszaak wegens smaad: het valt onder een wet van Iowa die misleidende reclame verbiedt. Maar bij het beoordelen van de verdiensten van deze rechtszaak geldt de uitspraak van mijn oude redacteur nog steeds. Iedereen kan een advocaat betalen om een boze brief te schrijven. In de loop der jaren heeft Trump feitelijk veel advocaten betaald om veel boze brieven te schrijven en zelfs rechtszaken aan te spannen. Veel van deze rechtszaken zijn nog niet zo ver gekomen.
Beschouw slechts een voorbeeld van zijn record:
• In 1984, hij klaagde aan Paul Gapp, de Pulitzer Prize-winnende architectuurcriticus van de Chicago Tribune, over een column waarin zijn voorstel voor een gigantische wolkenkrabber werd beschreven als ‘een van de domste dingen die iemand New York zou kunnen aandoen’ en zei dat Trump Tower een ‘kitscherig winkelatrium van verblindende flamboyantie.“ Een rechter afgewezen het pak.
• In 2013, hij klaagde aan HBO-presentator Bill Maher nadat Maher grapte dat hij $ 5 miljoen aan een goed doel zou doneren als Trump kon bewijzen dat zijn vader geen orang-oetan was. (Het was een grapje over de vragen van Trump over de geboorteakte van Barack Obama.) Trump trok zich terug de klacht kort nadat deze is ingediend.
• In 2022, hij aangeklaagd Hillary Clinton, het Democratische Nationale Comité, voormalige FBI-functionarissen en twintig andere mensen en groepen waarvan hij beweerde dat ze samenzweerden tegen zijn campagne van 2016. Een rechter heeft de zaak afgewezen en Trump en een van zijn advocaten een boete van 1 miljoen dollar opgelegd een onnozele zaak indienen.
Als miljardair vindt hij de kosten voor het inhuren van advocaten om deze zaken te vervolgen misschien triviaal.
In juridische zin heeft Trump deze zaken misschien niet gewonnen, maar dat betekent niet dat hij ook heeft verloren. Als miljardair vindt hij de kosten van het inhuren van advocaten om deze zaken te vervolgen misschien triviaal, zelfs in het ene geval waarin hij een boete kreeg die de meesten van ons failliet zou doen gaan. In ruil daarvoor kreeg hij veel nieuwsartikelen over zijn claims, dwong hij zijn juridische tegenstanders om geld uit te geven aan hun eigen advocaten en maande hij anderen aan om nog eens goed na te denken over kritiek op hem.
Als publiek figuur moet Trump dat wel doen voldoen aan een hoge standaard voor de rechtbank om te bewijzen dat hij werd gesmaad. Hij is lang gezegd dat hij de wet zou willen veranderen om het gemakkelijker te maken journalisten aan te klagen, maar noch het Congres, noch de Hooggerechtshof hebben de oorzaak nog niet opgepakt. Sommige wetgevers hebben dat zelfs gedaan voorgestelde wetgeving dat zou het moeilijker maken door journalisten meer mogelijkheden te geven om frivole rechtszaken geseponeerd te krijgen.
Onlangs ABC News ervoor gekozen om $15 miljoen te betalen om een smaadzaak met Trump te schikken, waarbij het geld naar een toekomstige „presidentiële stichting en museum“ gaat die door hem zal worden opgericht. Het netwerk heeft er veel kritiek op gekregen, waarbij velen de grens trokken naar het aanklagen van een opiniepeiler door Trump, iets wat in het verleden ondenkbaar zou zijn geweest. Maar het is belangrijk om een stapje terug te doen en dit in het grotere geheel te plaatsen en terug te denken aan de keer dat Trump een architectuurcriticus aanklaagde die zijn gebouw ‚kitscherig‘ noemde.
Als hij daarvoor een aanklacht zou indienen, zou hij over alles een aanklacht indienen.
