Hoewel er in november meerdere kerstfilms op de streamingplatforms verschijnen, kan hetzelfde niet gezegd worden voor pracht en praal met Chanoeka-thema.
Chanoeka, een viering van Joodse veerkracht, religieuze vrijheid en de triomf van het licht over de duisternis, is rijp voor het witte doek, maar toch heeft de Joodse feestdag al generaties lang aan het kortste eind getrokken.
Voor degenen die het niet weten (of een beetje geschiedenisopfrissing nodig hebben): Chanoeka betekent ‚toewijding‘ of ‚herinwijding‘ in het Hebreeuws, en het centrale verhaal speelt zich af toen de Seleucidische koning Antiochus IV Epiphanes over Judea regeerde. Hij verbood het jodendom, ontheiligde de Joodse tempel in Jeruzalem en legde Griekse gebruiken op aan het Joodse volk. Een groep Joodse rebellen, bekend als de Makkabeeën, onder leiding van Juda Maccabee, kwam echter met succes in opstand tegen de onderdrukkende heerschappij.
Het wonder dat verband houdt met Chanoeka heeft betrekking op de herinwijding van de ontwijde tempel. Volgens de overlevering vonden de Makkabeeën, toen ze de Tempel heroverden, slechts genoeg ritueel zuivere olie om de menora (een zevenarmige kandelaar) één dag aan te steken. Wonder boven wonder ging de olie acht dagen mee, waardoor ze de herinwijdingsceremonie konden voltooien. De feestdag gaat dus over verlossing, moed en het behoud van de Joodse identiteit en tradities. Dus hoewel sommige films op deze lijst rechtstreeks aansluiten bij Chanoeka, zullen andere de nadruk leggen op de Joodse tradities en cultuur.
Acht gekke nachten (2002)
Acht gekke nachten volgt een geanimeerde Adam Sandler als Davey Stone – een 33-jarig feestbeest dat in juridische problemen komt wanneer zijn wilde manieren de overhand krijgen. In overeenstemming met de vakantiesfeer geeft de rechter Davey nog een laatste kans op verlossing: hij moet werken als assistent-scheidsrechter voor de jeugdbasketbalcompetitie, wat een gemakkelijke klus lijkt totdat hij de excentrieke hoofdscheidsrechter Whitey ontmoet.
Terwijl de film bij de release in première ging en kritisch werd veroordeeld, is hij sindsdien uitgegroeid tot een geliefde klassieker, die weerklank vindt bij degenen die Sandlers oneerbiedige en grove gevoel voor humor waarderen. De muzieknummers – met teksten als “Dus drink je gin-tonic-ah, en rook je marihuana-ikah” – zijn vaak volkomen belachelijk, maar net als hij van zijn rocker af is, raakt Sandler je met een zoetig gevoel. In alle komische chaos slaagt hij erin je verliefd te laten worden op de bonte verzameling personages uit de film.
Fiddler op het dak (1971)
Als er ooit een prototype zou bestaan voor de term ‘Joodse Klassieker’, dan zou dat zo zijn Fiddler op het dak. De filmmusical volgt een nogal verarmde familie die aan het begin van de 20e eeuw in een klein dorpje in het keizerlijke Rusland woonde. De film onderzoekt universele thema’s als familie, traditie, liefde en de impact van maatschappelijke veranderingen en volgt Tevye, zijn vrouw Golde en hun drie dochters die uit liefde willen trouwen (waarbij ze de matchmaking-normen van die tijd schuwen).
Rijk aan humor en hartstocht zijn de nummers – met muziek van Jerry Bock en teksten van Sheldon Harnich – theaterklassiekers geworden. Van het reflecterende en aangrijpende ‚Sunrise, Sunset‘ tot het luchtige, duister komische en karakterbepalende ‚Matchmaker‘, de liedjes vormen een integraal onderdeel van de gevierde status van de film. Hoewel ze zich afspelen in het begin van de 20e eeuw, blijven de generatieconflicten en de strijd om de culturele identiteit in een snel veranderende wereld te behouden tijdloze thema’s.
De Hebreeuwse hamer (2003)
De Hebreeuwse hamer speelt Adam Goldberg in een jodenexploitatiefilm vergelijkbaar met Austin-krachten of Schacht. De film volgt Mordechai, een orthodoxe jood die door de Jewish Justice League is ingehuurd om het op te nemen tegen de boze zoon van de Kerstman, want hij heeft plannen om Chanoeka uit te roeien. De satirische film parodieert zowel actie- als blacksploitation-films en overdrijft Joodse stereotypen – zoals Joodse schuldgevoelens en Joodse moeders – met een komische sfeer die altijd als zijrivier aanvoelt.
De film bevat ook politieke satire en behandelt kwesties als racisme, tolerantie en culturele diversiteit. Er wordt gebruik gemaakt van humor om commentaar te geven op de sociale en politieke dynamiek op een manier die zowel vermakelijk als tot nadenken stemmend is. Met alle Jiddische zinnen geïntegreerd in de dialoog, De Hebreeuwse hamer behoudt een authentiek en cultureel rijk tintje.
Een Amerikaanse staart (1986)
De geanimeerde klassieker Een Amerikaanse staart draait om een jonge muis, Fievel Mousekewitz, en zijn familie die eind 19e eeuw vanuit Shostka, Rusland, naar de Verenigde Staten emigreren om te ontsnappen aan vervolging door katten. De ervaringen van Fievel en zijn familie weerspiegelen de immigratieverhalen uit het echte leven van Joodse families die naar de Verenigde Staten kwamen op zoek naar vrijheid van vervolging. De film weerspiegelt de joodse ervaring van immigratie en assimilatie en legt de uitdagingen vast waarmee een minderheidsgroep wordt geconfronteerd die in een onbekend land arriveert.
Fievels verhaal als een jonge muis die bij aankomst in Amerika werd gescheiden van zijn familie, raakt ons diep, en de gedenkwaardige muziekscore van James Horner, inclusief het voor een Academy Award genomineerde nummer ‚Somewhere Out There‘, onderstreept alleen maar de tranentrekkende, maar uiteindelijk inspirerende sfeer. .
Een Amerikaanse augurk (2020)
Het uitgangspunt van het drama is als volgt: een orthodox-joodse fabrieksarbeider (Seth Rogen), die al 100 jaar in gepekelde pekel zit, wordt wakker in New York City en probeert zijn kleinzoon op te sporen. Het verhaal is gebaseerd op de New Yorker novelle ‘Sell Out’ van Simon Rich, en de film is geregisseerd door Brandon Trost.
De behendige dubbele uitvoering van Seth Rogen maakt deze onvergetelijk, aangezien hij zowel de traditionele fabrieksarbeider als zijn kleinzoon, een moderne Brooklyniet, speelt. De contrasterende karakters – de ene traditioneel en religieus; de andere seculier en technologisch gedreven – zorgen voor humoristische reflecties over culturele assimilatie. Hoewel de film tonaal niet altijd overeenstemt, vindt hij een emotionele en herkenbare kern.
Een Rugrats Chanoeka (1996)
Hoewel het geen film is, konden we geen Chanoeka-kijklijst hebben en de bekende achterwege laten Rugrats aflevering. De originele aflevering, die ongeveer 24 minuten duurde, werd in 1996 uitgezonden als onderdeel van het vierde seizoen van de show.
In ‚A Rugrats Chanukah‘ woont de familie Pickles een openbaar Chanoekafestival bij, waar opa Boris terugdenkt aan zijn jeugd in het Russische dorp Shlomostopolus. De Rugrats raken verstrikt in de hervertelling en Angelica steelt de speciale latkes van Boris. De Rugrats leren uiteindelijk over het wonder van Chanoeka en het belang van familie en traditie. De aflevering was een noodzakelijke stap in de richting van culturele representatie van vakantiefilms, en de verhalen van opa Boris zorgen voor zowel gelach als emotionele weerklank.
