Dit is een haasttranscriptie. De kopie heeft mogelijk niet de definitieve vorm.
AMJ GOEDMAN: Dit is Democratie nu!democratienu.org, Het Oorlogs- en Vredesrapport. Ik ben Amy Goodman. We zenden hier uit op de VN-klimaattop in Baku, Azerbeidzjan.
We kijken nu naar de controversiële poging hier op de VN-klimaattop om de productie van kernenergie over de hele wereld uit te breiden. Voorstanders van kernenergie beschouwen kernenergie als een koolstofvrije energiebron die nodig is om de klimaatcrisis te bestrijden. Maar critici waarschuwen dat kernenergie te duur en riskant is.
Vorig jaar beloofden ruim twintig landen, waaronder de Verenigde Staten, tijdens de VN-klimaattop in Dubai om de kernenergiecapaciteit te verdrievoudigen. In een verklaring zeiden de landen dat uitbreiding van kernenergie nodig is voor, citeer, “het bereiken van een mondiale netto-nuluitstoot van broeikasgassen/koolstofneutraliteit tegen of rond het midden van de eeuw en het handhaven van een limiet van 1,5°C voor de temperatuurstijging.” Vorige week sloten nog zes landen zich bij de belofte aan. De regering-Biden heeft onlangs een plan onthuld om tegen het midden van de eeuw nog eens 200 gigawatt aan kernenergiecapaciteit te creëren.
Verwacht wordt dat de nieuwe regering-Trump het streven naar uitbreiding van kernenergie zal voortzetten. Trumps keuze voor minister van Energie, de frackingmagnaat, CEO Chris Wright zit in het bestuur van de kernenergiestartup Oklo.
Ondertussen investeren ook particuliere technologiebedrijven in kernenergie. Google heeft plannen aangekondigd om zeven kleine kernreactoren in de VS te bouwen om de datacentra en kunstmatige intelligentiesystemen van het bedrijf van stroom te voorzien. Microsoft heeft gezegd dat het de heropening van de kerncentrale van Three Mile Island, de locatie van de ergste kernramp in de Amerikaanse geschiedenis, zou financieren. En de cloudcomputingdochter van Amazon heeft een overeenkomst getekend met Dominion Energy om kleine kernreactoren te ontwikkelen.
Er zijn nu drie gasten bij ons. Alex de Vries, wij gaan eerst. Hij komt bij ons vanuit Amsterdam, een Ph.D. kandidaat die de duurzaamheid van opkomende technologieën bestudeert aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Hij is de oprichter van Digiconomist, een onderzoeksbureau dat zich toelegt op het blootleggen van de onbedoelde gevolgen van kunstmatige intelligentie en cryptocurrencies.
Alex, we gaan met jou beginnen. Kunt u uitleggen waarom er zo’n enorme energiebehoefte is als het gaat om kunstmatige intelligentie, AI-datacenters?
ALEX DE VRIES: Ja, natuurlijk. Het probleem met generatieve AI en enorme applicaties als ChatGPT is dat ze in werkelijkheid gigantische modellen op de achtergrond gebruiken. En een typische dynamiek is dat hoe groter je die modellen maakt, hoe beter ze presteren, en dat is wat iedereen wil. Maar het nadeel daarvan is dat grotere modellen ook betekenen dat er meer computerbronnen nodig zijn, en dus uiteindelijk ook energie. Waar we een paar jaar geleden nog modellen met miljoenen parameters hadden, heb je het nu over modellen met miljarden of zelfs biljoenen parameters, en die blijven maar groeien, omdat iedereen de beste gebruikerservaring wil bieden. Maar dat kost veel middelen.
AMJ GOEDMAN: Dus als we het hebben over – ik bedoel, ik weet niet eens hoeveel mensen het begrijpen. Ik bedoel, in 2016 ontdekte je dat één bitcoin-transactie evenveel energie verbruikt als het gemiddelde Amerikaanse huishouden op een dag. Waarom AI, waarom cryptocurrencies – we hadden het over Amazon, we hadden het over Google, ik bedoel, ook Elon Musk met cryptocurrencies, met bitcoin. Waarom hebben ze zoveel elektriciteit nodig?
ALEX DE VRIES: Ja, ze bevatten eigenlijk allebei economische prikkels om meer aan energie te blijven uitgeven. In het geval van cryptocurrency-mining is er een beloning beschikbaar voor degenen die zouden deelnemen aan het mining-proces. En uiteindelijk wordt iedereen gestimuleerd om gewoon meer rekenkracht te blijven inzetten, zolang het maar winstgevend is om dat te doen. Dus hoe meer geld er beschikbaar is als beloning, die de afgelopen jaren is gegroeid. Naarmate de prijs van de bitcoin in waarde bleef stijgen, stopten meer mensen energieverslindende apparatuur om aan dat proces deel te nemen. En met AI heeft het zeer vergelijkbare prikkels in de zin dat iedereen het grootste, beste en meest energievretende model wil hebben, simpelweg omdat de grootste modellen de beste gebruikerservaring bieden. En dat levert u op zijn beurt het grootste marktaandeel en dus de hoogste omzet op. Beide technologieën bevatten dus verschillende, maar nog steeds economische prikkels om meer middelen te blijven gebruiken om deze applicaties te laten draaien.
AMJ GOEDMAN: Dus waarom is bitcoin verantwoordelijk voor meer dan 95% van de CO2-voetafdruk van alle cryptocurrencies?
ALEX DE VRIES: Ja, dat komt omdat bitcoin het zeer specifieke mining-proces gebruikt waarbij, om een nieuw blok voor de onderliggende blockchain te creëren, een nieuw transactieblok, iedereen in het bitcoin-netwerk moet deelnemen aan wat ik graag omschrijf als een enorm spel van raad het getal, terwijl het hele netwerk elke seconde van de dag een waanzinnige hoeveelheid berekeningen maakt, 600 biljoen pogingen – het is net als 600 met 18 nullen – elke seconde van de dag, non-stop. Elke 10 minuten raadt één deelnemer het juiste blok en mag vervolgens het volgende blok voor de blockchain maken, waarvoor hij of zij een beloning krijgt. Deze mijnwerkers verdienen tot of meer dan 10 miljard dollar per jaar aan dit proces. Maar ze geven natuurlijk ook enorm veel geld uit aan de energie om aan dit proces deel te nemen, en tegenwoordig zelfs meer dan hele landen, zoals Zweden en Argentinië, alleen maar aan het minen van bitcoin. Maar andere cryptocurrencies gebruiken andere soorten algoritmen, dus die algoritmen zijn niet afhankelijk van computerinspanningen. Dit is de reden waarom bitcoin de enige grote cryptocurrency is die vandaag de dag nog overeind staat en die nog steeds gebruik maakt van de extreem energie-intensieve mijnbouw.
AMJ GOEDMAN: Daarom wilde ik u vragen stellen over de organisaties en de mensen die aandringen op kernenergie om aan de eisen van AI en cryptocurrency te voldoen. Als u over enkele van deze bedrijven kunt praten? We weten bijvoorbeeld dat Elon Musk pro-nucleair is.
ALEX DE VRIES: Ja natuurlijk. Er zijn hier eigenlijk twee wegen. Allereerst zien we dat veel van deze technologiebedrijven bestaande kernenergiebronnen beschouwen als een manier om hun AI-activiteiten vandaag de dag aan te drijven. Een voor de hand liggend voordeel van kernenergie is dat het koolstofvrije energie is. Maar wat ze proberen te doen, is proberen deze energie te halen uit kernreactoren die eerder zijn gesloten. Ze proberen deze kernreactoren nieuw leven in te blazen. En dit heeft eigenlijk een heel interessante veiligheidsdimensie, want als je kijkt naar wat er gebeurt, is dat de manier waarop deze kernreactoren op een bepaald moment worden stilgelegd. Ze beginnen te verrotten, want op het moment dat ze sluiten, hoeven ze niet meer aan de veiligheidsvoorschriften te voldoen. En nu komen deze grote technologiebedrijven opdagen en proberen deze faciliteiten, die al verouderd zijn en al een tijdje niet meer veilig zijn, nieuw leven in te blazen, alleen maar om hun huidige AI-operaties aan te drijven, omdat ze koolstofvrije energie willen hebben. Het brengt veel veiligheidsrisico's met zich mee.
En de andere mogelijkheid is dat we in de toekomst ook veel gepraat zien over het uitbreiden van het nucleaire – bestaande kernenergieaanbod om de toekomstige vraag naar AI-energie te voeden. Maar het punt is dat er eigenlijk nogal wat discrepantie bestaat tussen de behoeften van de technologiebedrijven van vandaag en, nou ja, het vermogen om die energie aan hen te leveren, want als je nieuwe nucleaire infrastructuur aan het bouwen bent, zijn die lang… termijnprojecten die wel tien jaar in beslag kunnen nemen, terwijl we ons vandaag de dag midden in een AI-hype bevinden. En niemand garandeert dat er over tien jaar, als jullie kernreactor klaar is, nog steeds zoveel vraag naar AI zal zijn.
AMJ GOEDMAN: We spreken je in Amsterdam. Nederland had besloten kernenergie uit te faseren, maar kwam daarop terug. Er worden daar twee nieuwe kerncentrales gebouwd, waar ben jij?
ALEX DE VRIES: Nou ja, je kunt zien dat kernenergie inderdaad een kleine opleving beleeft. Ik denk dat iedereen zich realiseert dat dit soort energie koolstofvrij is, en dat is wat we nodig hebben als we groen willen worden. Het is duidelijk dat het niet zo veilig is als wind- of zonne-energie, maar kernreactoren zijn tegenwoordig, met de nieuwste technologische normen, nog steeds erg veilig. Maar het is gewoon zo dat de aanleg ervan relatief duur is vergeleken met de uitbreiding van de wind- en zonne-energievoorziening. Of dit de beste investering is, blijft dus nog de vraag.